II. Cümlede Anlatım Özellikleri
A. Özel Anlamlı Cümleler
Yoruma dayalı ve doğru ya da yanlış olduğu kanıtlanamayan yargıları barındıran cümlelerdir.
Örnek: Orhan Veli’nin şiirlerindeki tılsım başka şairlerde yok.
Örnek: Sanılanın aksine çok sakin bir insandır.
Örnek: Şehrin en güzel sokakları sabahları çöp kokuyor.
Örnek Soru:
B. Nesnel Anlamlı Cümleler
Söyleyenin duygu veya düşüncesini içermeyen; doğruluğu ya da yanlışlığı kişiden kişiye göre değişiklik göstermeyen cümlelere nesnel cümleler denir.
Örnek: Şairin en son kitabı 200 sayfadan oluşuyor.
Örnek: Eser, dört bölüm halinde sinemaya uyarlanmış.
Örnek: İstanbul 1453'te fethedildi.
Örnek Soru:
(I) Dünyanın en güzel, en lezzetli inciri Türkiye’de yetişir. (II) Yıllık üretim 185 bin ton civarındadır. (III) Kalkınabilmemiz için bu üretimi daha da artırmalıyız. (IV) Öteden beri dışa sattığımız mallar arasında incir önemli bir yer tutar. (V) Bu da incirlerimizin dış ülkelerde nasıl arandığını gösterir.
Bu paragrafı oluşturan cümlelerden hangileri, ötekilere göre daha kesin bir biçimde ve kolaylıkla kanıtlanabilir yargılar niteliğindedir?
A) I. ve V. B) I. ve IV.C) I. ve III.D) II. ve V.E) II. ve IV. (1981-ÖSS)
C. Doğrudan Anlamlı Cümleler
Bir başkasının sözlerini olduğu gibi aktarmaya doğrudan anlatım denir. Olduğu gibi aktarılan söz genellikle tırnak işareti içerisinde yazılır. Tırnak işaretinin dışında virgül kullanılarak da aktarılabilir.
Örnek: Şairin en son kitabı 200 sayfadan oluşuyor.
Örnek Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde doğrudan anlatım vardır?
A) Bitmek bilmez bir enerjiyle koşuşturuyordu.
B) Bu kadar ağır konuştuğu anlayamadım.
C) Neredeyse beş yıl olmuş köye gitmeyeli.
D) Bana bu kadar kötü davranmandan bıktım.
E) Takım çok kolay top kaptırıyor, dedi.
