2. CÜMLEDE (TÜMCEDE) ANLAM
CÜMLE(TÜMCE): Bir yargı bildirmek için tek başına çekimli bir fiil veya çekimli bir fiille kullanılan kelimeler dizisi.
Cümlede anlam konusu sınavda genellikle şu soru tipleri altında sorulur:
Cümlede anlam konusunu, “Cümlede Anlam İlişkileri”, “Cümlede Anlatım Özellikleri”, “Anlamlarına Göre Cümleler” ve “Cümle Yorumu” olmak üzere dört başlıkta ele alacağız.
I.Cümlede Anlam İlişkileriA. Eş veya Yakın Anlamlı Cümleler
Tutarsız her olayı, her davranışı alaturkadır diyerek Doğu'ya yükledik. Cümlesini değişik şekillerde ele alalım.
Görüldüğü üzere bir cümle özü korunarak farklı şekillerde ele alınabilir.
Çıkmış Soru:Picasso, “Ben başkalarını değil, asıl kendimi kopya etmekten korkarım.” der.
Picasso bu sözüyle sanatçıların nasıl bir tutum içinde olmaları gerektiğini belirtmek istemiştir?
A) Başkalarına benzememe ilkesine bağlı kalmalıdır.
B) Sıradan şeylerden sıra dışı ürünler yaratabilmelidir.
C) Farklı olma düşüncesiyle anlaşılması güç ürünler ortaya koymamalıdır.
D) Bireysel konulardan yola çıkarak toplumsal gerçekleri dile getirmelidir.
E) Her yeni çalışmasında, öncekilere benzemeyen özgün yapıtlar ortaya koymalıdır. (ÖSS -2009)
CEVAP E kendimi kopya etmekten korkarım ifadesinden hareketle kendi yeni çalışmalarında, önceki çalışmalarına benzemeyen ve özgün yapıtlar ortaya koymanın önemi belirtildiği söylenebilir.
Çıkmış Soru: (I) Kimi şairler vardır, daha ilk şiirleriyle yeni bir içerik, yeni bir biçim yaratırlar. (II)
Bu şairler, sürekli bir arayış içinde olduklarından zaman zaman şaşırtsalar da düş kırıklığına
uğratmazlar okurlarını. (III) Moda yönelişlere itibar etmezler, dışarıdaki “gürültü” dikkatini dağıtmaz
bu tip şairlerin. (IV) Kendilerini yenileme süreci içinde olan bu şairler okurlarının beklentilerini boşa
çıkarmazlar. (V) Şiirin iç sese dayandığının, yapısal bir bütünlük ve sağlamlık gerektirdiğinin
bilincindedirler.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır?
A) III. ve V
B) IV. ve V
C) II. ve IV
D) I. ve III.
E) I. ve II. (YGS -2011)
CEVAP C Bu parçada yer alan II. cümledeki ‘’sürekli bir arayış içinde olduklarından’’ ifadesi ile IV. cümledeki ‘’kendilerini yenileme süreci içinde olan bu şairler’’ yine aynı cümlelerde yer alan ‘’düş kırıklığına uğratmazlar okurlarını’’ ve ‘’okurlarının beklentilerini boşa çıkarmazlar.’’ ifadeleri de birbirine yakındır.
