G. Benzetme Bildiren Cümleler
Bir varlık ya da kavramın daha belirgin hale gelmesi için onun başka bir varlık ya da kavramın özelliklerine benzetilerek anlatılmasına benzetme denir.
Örnek: O da babası gibi siyah saçlı ve ela gözlüydü.
cümlesinde "o" denen kişi babasına saçları ve gözleri yönüyle benzetilmiştir.
Çıkmış Soru:
(I) Toroslar, Çukurova'nın bereketli topraklarını İç Anadolu'nun bozkırından ayırır. (II) Çukurova’yı at nalı biçiminde kuşatmış bir duvardır sanki. (III) Ovadan bakılınca çelikten dev bir testere ağzını andıran tepeler, yaz kış ışıl ısıldır. (IV) Toroslar öylesine sarp ve yüksektir ki kolay kolay geçilmez. (V) Tren bile Torosları geçerken tünelin birinden çıkıp ötekine girer.
Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde benzetme yapılmıştır?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III. D) II. ve IV. E) IV. ve V. (2000-ÖSS)
H. Kinayeli Anlatım
Bir sözün, karşısındaki alaya almak amacıyla, tersini kastedecek şekilde kullanılmasıdır.
Çıkmış Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde söyleyenin düşüncesi, kinayeli bir biçimde dile getirilmiştir?
A) Otel görevlisi salondaki televizyonun sesini sonuna kadar açmış ama kimse dinlemiyor.
B) Eh, bu hızla gidersek, okula belki yarın sabah varırız.
C) Bu küçük tatil köyünde, her sabah üçe kadar arabesk türünde parçalar çalınıyor.
D) Son on yılda tükenen hayvan ve bitki türü, daha önceki elli yılda yok olanlara eşitmiş.
E) Gürültüyle etkili bir biçimde savaşabilmek için bir yasa çıkarılması gerekir. (1993-ÖSS)
I. Tanım Cümleleri
Bir varlığı veya kavramı temel nitelikleriyle tarif etmeye tanımlama denir. Tanımlar nesnel veya öznel olabilir, nesnel olduğunda öğretici özellik taşır.
Örnek: Şiir: Ritimli sözlerle, seslerin uyum içerisinde kullanımıyla ortaya çıkan edebi anlatış biçimidir.
Çıkmış Soru:
(I) Bilinç akışı yöntemi, öykü ve romanlarda karakterlerin, geçmişe ve bugüne ilişkin duygu, düşünce ve anılarının aktarımında kullanılan bir tekniktir. (II) Söz konusu duygu ve düşüncelerin hiçbir denetim ya da sınırlama olmaksızın, olanca doğallığıyla aktarılması, anlatıyı zenginleştirir. (III) Bu teknikle yazar, okura kendi duygularını anlayabilme olanağı sunar. (IV) Bir başka anlatımla okurun, gerçeği farklı boyutlarda görmesini sağlar. (V) Böylece yazar, yüzeysel olanın anlatımıyla yetinmeyerek, yarattığı kahramanların iç dünyalarını da yansıttığı için anlatımına derinlik kazandırmış olur.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi tanımsal bir nitelik taşımaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
