III.Anlamlarına Göre Cümleler
A. Hayıflanma Bildiren Cümleler
Kişinin kendi yaptıkları veya yapamadıkları işleri iş işten geçtikten sonra üzülüp pişman olduğunu bildiren cümlelerdir.
Örnek: Duygusallık bir insan olduğumu belli etmeseydim daha iyi olacaktı.
Örnek: Keşke şu koca makineyi sana emanet etmeseydim.
Örnek: Bildiğim yerden gelen bu soruyu nasıl yanlış yaptım.
B. Yakınma Bildiren Cümleler
Kişinin başkasının herhangi bir tuttum ve davranışından dolayı rahatsız olduğunu bildiren cümlelerdir.
Örnek: En çok satanlar listesinde hep popülist kitaplar yer alıyor nedense.
Çıkmış Soru:
Aşağıdakilerin hangisinde bir “yakınma” söz konusudur?
A) Bir gelip bir gidiyordu deniz /Dudakları ıslak, elleri kenetli
B) Söyleyin söyleyin kim anlar derdimden/Kim alır yarı yolda kalmış selamımı
C) Salkım söğütler yıkanırken anılarda/İki aşık martıydık bulutlarda
D Odaları parka taşımış kimi anneler /Koşuşup duruyor bütün çocuklar
E) Sen bitek topraklarda boy atmış güzellik/Tırpan tanımamış otlaklar yeşilinde
Çıkmış Soru:
(I) Ortaokul yıllarımda arkadaşlarla dersten çıkar çıkmaz, okulumuzun bulunduğu tepeden iner, güzelim gül bahçeleriyle çevrelenmiş evlerin önünden geçerek kıyıya koşardık. (II) Dalgalarla oynarken içimizden biri bağırırdı: “Yunuslar geçiyor!” (III) Sonraları hangi denize baksam, böyle sürü halinde geçen yunuslar canlanırdı gözlerimde. (IV) Açıklardaki tek bir yunusu fark edip sevinç çığlıkları atanları gördükçe gerçekten çok etkilenirdim. (V) Yıllarca yunusların sürü sürü gözlerimin önünden geçtiğini, zamanın hepimizi, az rastlanan anların son tanıklarına çevirdiğini nasıl anlatabilirdim onlara?
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde yakınma söz konusudur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. (2005-ÖSS)
C.Sitem Cümleleri
Bir kimsenin kendisine yapılan bir davranıştan dolayı üzüntüsünü, kırgınlığını dile getirdiği cümlelerdir.
Örnek: Beni bu yemeğe çağırmamışsın
Örnek: Bir selamın bile gelmedi, neden?
Örnek: O kadar mektup yazdım insan bir cevap verir değil mi?
