FARUK NAFİZ ÇAMLIBEL: (1898-1973)
èŞairin yayımlanan ilk şiiri "Saat" adlı şiiridir. "Çocuk Dünyası" adlı dergide yayımlanmıştır.
èİlk şiirleri, içerik ve üslup açısından, Servet-i Fünûn ve Fecr-i Âtî şiirinin özelliklerini taşımaktadır.
èBu şiirlerde aruza hâkimdir ve kendine has bir üslûbu vardır.
èFaruk Nafiz, 1922'den sonra sanat hayatında yeni bir döneme girer.Şark Vilâyetlerini Tedkik Heyeti'nde bulunan şâir, bu heyetle Sivas, Erzincan, Gümüşhâne, Trabzon, Erzurum illerimizi görmüş ve dönüşte Kastamonu'yu tanıma fırsatını bulmuş, Anadolu gerçeğini bizzat görüp yaşayan şair, topluma yönelir. Hece vezniyle ve "sade Türkçecilik" anlayışıyla yazmaya başlar.
èHayat mecmuasında yayımlanan "Sanat" şiirinde yeni sanat anlayışını beyannâme haline getirmiştir. Bu aynı zamanda beş hececilerin manifestosu sayılır.
èŞiir dilinde yeni bir söyleyiş çığırı açan şair, kendine özgü şiir üslubu ile dikkati çekmiş; sade, canlı, akıcı, ahenkli bir dille şiirler yazmıştır.
èZaman zaman romantik; zaman zaman realist şiirler yazmıştır.
è"Akbaba, Karikatür, Mizah" dergilerinde 800'den fazla mizahî şiiri yayımlanmıştır.
è "Çamlıbel, Çamdeviren, Çamlıviran, Deli Ozan, Akıllı Ozan" gibi takma adlarla yazdığı bu şiirlerde memleket meselelerini, siyasî çekişmeleri ve dil konularını işlemiştir.
ESERLERİ:
Şiir: Şarkın Sultanları, Dinle Neyden, Gönülden Gönüle, Çoban Çeşmesi, Suda Halkalar, Bir Ömür Böyle Geçti, Elimle Seçtiklerim, Boğaziçi Şarkısı, Tatlı Sert (mizahi), Akıncı Türküleri, Akarsu, Heyecan ve Sükûn, Zindan Duvarları (Yassıada şiirleri), Han Duvarları, Zafer Türküsü
Tiyatro: Canavar, Akın, Özyurt, Kahraman, Ateş, Yayla Kartalı, Dev Aynası (adapte), İlk Göz Ağrısı (adapte), Sevk-i Tabîî (adapte)
Okul Tiyatroları: Numaralar, Bir Demette Beş Çiçek, Yangın, Kambur, Belki Birgün
Roman: Yıldız Yağmuru
Biyografi: Tevfik Fikret, Hayatı ve Eserleri
? ÇIKMIŞ SORU Beş Hececiler arasında milli kaynaklara yöneliş ve şiirin ilkelerine uyma bakımından —- en başarılı sanatçıdır. "Memleket Edebiyatı" adı verilen ve Anadolu insanının hayatını yansıtmayı amaçlayan hareketin, şiirdeki önemli temsilcilerindendir. Çoban Çeşmesi adlı şiir kitabında bu yönelimin örnekleri vardır. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki şairlerden hangisi getirilmelidir?
A) Yusuf Ziya Ortaç B) Faruk Nafiz Çamlıbel C) Orhan Seyfi Orhon
D) Halit Fahri Ozansoy E) Enis Behiç Koryürek (2012 LYS)
CEVAP B Çoban Çeşmesi adlı şiir kitabının sahibi Faruk Nafiz Çamlıbel'dir.
ENİS BEHİÇ KORYÜREK: (1893-1949)
èİlk şiileri, "Şehbal" ve "Hürriyet-i Fikriyye" dergilerinde yayımlanmıştır. Aruz vezniyle yazdığı ilk şiirlerinde, aşk ve tabiat gibi ferdî temalara yoğunluk vermiştir.
èŞairliğinin ilk döneminde, Abdülhak Hâmid, Tevfik Fikret, Cenap Şahabettin'in etkileri görülür.
èKısa bir süre Fecr-i Âti topluluğu içinde yer almıştır.
èBalkan Savaşı'nın bozgunla sonuçlanması üzerine millî matemi dile getiren "Vatana Mersiye", "Buhran", "Mağlûplar ve Guruplar I-II" gibi şiirlerini yazmıştır.
èZiya Gökalp'le tanıştıktan sonra hece veznine yönelmiştir.
èBeş Hececiler'e katılan şair; milliyetçi, zaman zaman Turancı duyguları ve düşünceleri dile getiren manzumeler kaleme almıştır.
èGönül maceralarını mizahî bir dille anlatan aşk şiirleri de yazmıştır.
èKoryürek sadece şiir yazmakla kalmamış; Fransızca, Rumca, Macarca ve Bulgarca bilen şair, çeşitli konularda kitap çevirileri de yapmıştır.
èTürk denizciliğini şiire sokan şair olarak bilinir. ("Gemiciler" şiiri)
ESERLERİ:
Şiir: Miras (Hem millî duyguları işleyen şiirler hem de aşk ve çapkınlık konularını işleyen manzum hikâyeler), Varidat-ı Süleyman (Şairin, Mevlevî dervişi Süleyman Çelebi'den aldığı ilhamla, aruzla ve eski dille yazdığı tasavvufî-hikemî şiirler), Güneşin Ölümü
? ÇIKMIŞ SORU Önceleri aruz vezniyle aşk konulu şiirler yazan ---, daha sonra hece ölçüsünü benimsemiş ve Millî edebiyat anlayışına bağlanmıştır. Bu dönemde ulusal duygulara yüklü kahramanlık şiirleri yazmıştır. Sanatçı aynı şiirde çeşitli hece kalıplarını kullanarak bir farklılık yaratmıştır. Son dönemde mistik şiire yönelen sanatçının tanınmış şiir kitapları şunlardır: Güneşin Ölümü, Miras, Varidat-ı Süleyman. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Faruk Nafiz Çamlıbel B) Enis Behiç Koryürek C) Yusuf Ziya Ortaç
D) Orhan Seyfi Orhan E) Halit Fahri Ozansoy (2014 LYS)
CEVAP B Güneşin Ölümü, Miras, Varidat-ı Süleyman gibi şiir kitapları Enis Behiç Koryürek'e aittir.
HALİT FAHRİ OZANSOY (1891-1971)
èHalit Fahri'nin sanat ve edebiyat hakkındaki fikir ve uygulamalarının, içinde bulunduğu devrin psikolojisiyle sıkça değiştiği görülür. İlk şiirlerini Fecr-i Âtî etkisinde yazmıştır.
èAlemdar ve Yeni Mecmua gibi gazete ve dergilerde yazıları, şiirleri çıkan şiirleriyle tanınmıştır.
è "Baykuş" adlı piyesi Dârülbedâyi'de oynanan ilk Türk dramıdır.
èI. Dünya Savaşı yıllarında "Cenk Duyguları" adlı şiir kitabı millî şiir yazma anlayışının ürünüdür.
èHececiler arasına katıldığı dönemde şiirlerinde "tabiatla iç içe âşıklar, karşılıksız aşklar, ölüm korkusu" gibi konuları işlemiştir.
èŞiirlerinde; baykuş, karanlık, mahzen, ay gibi motifleri; şuh kadın, hırçın âşık, korkak şair gibi figürleri; yalancı aşk, yalnızlık, ölüm düşüncesi, aile fertleri ve egzotik konulu olayları görmek mümkündür.
ESERLERİ
Şiir: Rüya, Cenk Duyguları, Efsâneler, Zakkum, Bulutlara Yakın, Gülistanlar Harabeler, Paravan, Balkonda Saatler, Sulara Dalan Gözler, Hep Onun İçin, Sonsuz Gecelerin Ötesinde
Tiyatro: Baykuş, İlk Şair, Sönen Kandiller, Nedim, On Yılın Destanı, Hayalet, Bir Dolaptır Dönüyor, İki Yanda, Ali Baba yahut Kırk Haramiler, Fatma'nın Dileği, Oyuncaklar, Nesrin'in Üç Elbisesi, Fedâkârlık
Roman: Sulara Giden Köprü, Âşıklar Yolunun Yolcuları, Yol Geçen Hanı
Hikâye: Erkekler İçinde, Filme Alınan Romanlar, İki Kelime, İnanma: Sevdiği Benim
Hâtıra: Edebiyatçılar Geçiyor, Dârülbedâyi Devrinin Eski Günlerinde, Eski İstanbul Ramazanları, Edebiyatçılar Çevremde
Araştırma-İnceleme: Goethe'nin Aşkları ve Aşk Şiirleri, Yunan Tiyatrosu: Tragedia, Fransız Edebiyatı ve Edebi Okullar, Yardımcı Bilgilerle İncelemeli Batı Edebiyatı Örnekleri
Masal: İlk Şair, Binbir Gece Masalları
