SÜLEYMAN NAZİF (1870-1927)
èHem şiir hem de nesir alanında Namık Kemal ekolünün en önemli temsilcisidir.
èİlk şiirlerinde Namık Kemal'in etkisinde kalarak toplumsal içerikli ve özgürlükçü bir düşünceyi
èServetifünun'a bağlı olduğu zamanlar "sanat sanat içindir" görüşüne uyarak yazdığı şiirlerinde, hüzünlü duygular ve hayallerini, bireysel konuları işlemiştir. Ferdî ıstırap, aşk ve tabiat konulu manzu-melerinde hüzünlü, içine kapanık ve ümitsiz bir hava hâkimdir.
è 1908'den sonra ise "toplum için sanat" anlayışını benimsemiş ve toplumsal konular işlemiştir.
èMeşrutiyet sonrası dil ve üslupça Servetifünun'dan gelen özelliklerini devam ettirmiş ve geliştirmiştir. Dilin sadeleşmesine direnmeye çalışmıştır.
èAhmet Haşim onun için, "Son Şarklı"; Yakup Kadri ise "Son Osmanlı" ifadelerini kullanmıştır.
èEdebî ve siyasî içerikli birçok makale yazmıştır.
èFikirleri, zamanla ve içinde bulunduğu ruh durumuna göre şekil aldığından, yazılarında, birbirine zıt fikirlere rastlanır.
èSadece Türkiye'de yaşayan Hıristiyanlardan değil Müslümanlardan da büyük tepki gören "Hz. İsa'ya Açık Mektup" çeşitli tartışma ve davalara konu olmuş, eser aynı yıl içinde üç defa basılmıştır.
SÜLEYMAN NAZİF'İN ESERLERİ
Şiir-Nesir: Gizli Figanlar, Firak'ı Irak, Malta Geceleri
Düzyazı: Batarya ile Ateş, Tarihin Yılan Hikâyesi, Çal Çoban Çal, Malum-ı İlam, Âsitâne-i Târîhte: Galiçya, Hz. İsa'ya Açık Mektup, Lutfi Fikri Bey'e Cevap, Çalınmış Ülke, İmana Tasallut-Şapka Meselesi
İnceleme - Biyografi: Nâsırüddin Şah ve Bâbîler, Namık Kemal, Mehmet Akif, Fuzuli, İki Dost, Boş Herif (Hiciv tarzında), Kâfir Hakikat
Mektup: Elcezire Mektupları, Bahriyelilere Mektup
Derleme: Külliyyât-ı Ziyâ Paşa
Bazı Yazıları: Kara Bir Gün, Kara Kemâle Mektup, İstanbul Eğleniyor!
AHMET HİKMET MÜFTÜOĞLU (1870-1927)
èTercümeleri ve hikâyeleriyle dikkat çekmiştir.
èDilde Arapça ve Farsça kelime ve terkiplere açıktır.
èEdebi hayatının ikinci döneminde Türkçülüğü belirginlik kazanır.
èİkinci Meşrutiyetten sonra, Türkçü ve Turancı düşünceler içine girmiş, Tevfik Fikret'le de yollarını ayırmıştır. Türkçülükle beraber Servet-i Funun dönemindeki zevk, dil, sanat, konu ve diğer tüm edebi tutumlarını değiştirmiştir. Türkçülük cereyanının en hararetli taraftarlarından biri olmuş, Milli Edebiyat hareketine katılarak Türk Yurdu Derneği, Türk Yurdu Mecmuası ve Türk Ocaklarının kuruluşlarında görev almıştır. Türk-Macar dostluğunun kuvvetlenmesine büyük katkılar sağlamıştır.
èMilli edebiyat akımına bağlı olarak yazdığı yazıların büyük kısmını Çağlayanlar (1922) adlı eserinde toplamıştır.
è Maupassant tarzına uygun olarak yazdığı ilk hikâyelerini oldukça ağır bir dille kaleme almıştır. Türkçülük ve Yeni Lisan akımını benimsedikten sonra milli konularda sade bir dille hikâyeler yazmıştır.
èResim, müzik, mimari, Ahmet Hikmet'in ilgi duyduğu alanlardır.
AHMET HİKMET MÜFTÜOĞLU'NUN ESERLERİ
Roman: Gönül Hanım
Hikâye: Leylâ yâhud Bir Mecnunun İntikamı, Hâristan ve Gülistan, Çağlayanlar
Tiyatro: Falcı, Kadın Oyuncak Değildir
CELÂL SAHİR EROZAN(1883-1935)
èSanat hayatı; "Edebiyat-ı Cedide Dönemi", "Fecr-i Âtî Şiirleri", "Türkçülük Dönemi" ve "Cumhuriyet Sonrası" olmak üzere dört devreye ayrılabilir.
è1899'dan itibaren ilk şiirleri devrin tanınmış dergilerinde yayımlanmaya başlamıştır.
èServet-i Fünun'a bağlı olduğu dönemlerde şekil, dil ve tema bakımından bu hareketin genel anlayışına uygun şiirler yazmış ,Servet-i Fünun dergisi kapandıktan sonra Fecr-i Âtî adı verilen edebî topluluğun kurucularından olmasına rağmen "Milli Edebiyat" akımını benimsemiş; hece ölçüsüyle şiirler yayımlamış ve dilde sadeleşmeyi savunmaya başlamıştır.
èMilli Edebiyat akımına geçtikten sonra, toplum sorunlarıyla daha çok ilgilenmiş, Türkçü ve vatanperver derneklere girmiştir.
è"Aşk ve Kadın şairi" olarak tanınır. Bazı millî temaları işlediği şiirler de vardır.
èCumhuriyet edebiyatı etkisiyle yazdığı dönemde, eserlerini "Kemalist" felsefeyle yazmıştır.
CELÂL SAHİR EROZAN'IN ESERLERİ
Şiir: Beyaz Gölgeler, Buhran, Siyah Kitap, İstanbul İçin Mebus Namzedlerim, Kardeş Sesi
Antoloji: Kırâat-i Edebiyye (F. Köprülü ile), Müntehab Çocuk Şiirleri (Mehmed Âsım Us ile), 1. - 9. Kitap (9 kitaplık seri)
Tercüme Tiyatro: Simon, Ceza
Sözlük: Resimli Ay İmlâ Lugatı
HÜSEYİN SUAT YALÇIN (1867-1942)
èBaşlangıçta Nedim, Fuzulî, Nabî gibi şairlerin etkisinde divan şiiri tarzında gazeller yazmıştır. Eski tarzda yazdığı şiirlerini ilk defa Tercüman-ı Hakikat gazetesinde yayımlamıştır.
è1896 yılında Servet-i Fünûn dergisinde yazmaya başlamış Servet-i Fünûn edebiyatına şiir, fıkra, oyun, mizah yazıları ve çevirileriyle katkı yapmıştır. Genellikle aşk, tabiat ve ölüm gibi bireysel temaları işlemiştir. Edebiyat-ı Cedîde anlayışına uygun şiirlerini ilk kitabı olan Lâne-i Melâl'de toplamıştır.
èŞekil ve dil olarak kuşağının anlayışına uygun hareket etmiş; Arapça ve Farsça kelime ve tamlamalarla dolu ağır, süslü bir dil kullanmıştır.
èİkinci Meşrûtiyet'in ilanını izleyen yıllarda, toplumsal ve tarihsel olayları konu edinen eserler vermiştir. Yine bu dönemde şiirde lirizmden uzaklaşarak hiciv ve mizaha yönelmiştir.
è"Gâve-i Zâlim", "Dehhak-i Zalim", "Gâve-i Mazlum" takma adlarıyla sosyal ve siyasal hicivler yazmıştır..
èİkinci Meşrûtiyet'in ilanından sonra yazdığı dram, komedi türlerindeki mensur ve manzum piyesler, zamanlarına göre oldukça kuvvetli bir tekniğe sahiptir. Bu eserlerin bazılarını, o zamanki adı Darül-
bedâyi olan "Şehir Tiyatrosu'nda" oynatmıştır.
èKurtuluş Savaşı ve sonrası yıllarda ulusal konulara da yer vermiştir.
HÜSEYİN SUAT YALÇIN'IN ESERLERİ
Şiir: Lane-i Melal (Melal Yuvası), Gave Destanı (Mizahi Şiirler), Tiyatro: Kirli Çamaşırlar, Çürük Temel, Çifteli Mikroplar, Kayseri Gülleri, Ahirette Bir Gün (manzum oyun), Teyyare, Şehbâl Yahut İstibdâdın Perdesi, Hülle, Devâ-yı Aşk, Yamalar, Harman Sonu, Küçük Kedi, Kundak Takımları, Sanat Vesikaları, Küçük Beyler, Çantada Keklik, Ballı Baba
