PERİYODİK SİSTEM TARİHÇESİ

PERİYODİK SİSTEM

Antoine-Laurent de Lavoisier 1789 yılında, dünyanın ilk modern kimya kitabı olarak kabul edilen

“Kimyanın Bilimsel İncelemesi” adlı kitabı yazdı.

Bu kitapta elementler; metal, ametal ve gaz olarak gruplanmıştı. Bugün bu gruplamayı yanlış olarak

bilsek de o günler için yeni keşiflerin önünü açması dolayısıyla çok önemli bir gelişmeydi.

TRİADLAR KURALI: İlk sınıflandırma

      1.DÖBEREİNER        

Elementleri üçerli gruplar halinde sınıflandırmıştır.                                                                                                                 

      Döbereiner üçlü element gruplarında ortada bulunan elementin atom kütlesi, yoğunluk, en, kn,

gibi bazı özelliklerinin diğer iki elementin ortalamasına yakın değerlere sahip olduğunu gösterir.

2.De Chancourtis

 Dö Şankortua

• Elementleri ilk kez periyodik olarak tablolama girişiminde bulundu.
• Chancourtois Benzer fiziksel özellik gösteren elementleri dikey sıralarda olacak şekilde sarmal olarak sıralamıştır
• Tellür elementini merkeze yerleştirdiği ‘’ tellür spirali” tablosunda elementlerin kütle numaralarına göre grupladı.
• 16 parçalı bir silindire kütle numaralarına göre spiral şeklinde yerleştirilince dikey olarak sıralanan

elementlerin benzer olduğunu ve her 7 elementte bir tekrarladığını keşfetti.

• Çok doğru tahminde bulunmasa da periyodik tablonun ilk resmedilmiş hali olduğu kabul edilir.

OKTAVLAR KURALI

Bilinen 63 elementi fiziksel özelliklerine göre 8 gruba ayırdı ve her sekizinci elementin birbiriyle

benzerlik gösterdiğini gördü; müzikal benzerliğinden ötürü bu yasaya “Oktavlar Kuralı” adını verdi.

• Aslında Newlands “Oktavlar Kuralı”nı doğru çözümlemişti ama çalışmalarında aralık 8 değil 7 idi.

DİMİTRİ MENDELEYEV

• Bugünkü kullandığımız periyodik sisteme en yakın elementler tablosunu DİMİTRİ MENDELYEV yapmıştır.
• Mendelyev o dönemde bilinmeyen GALYUM; SKANDİYUM; GERMANYUM elementlerinin

özelliklerini tahmin etmiştir.

• Örneğin Silisyum elementinin altındaki yeri boş bırakmıştır. Buradaki bulunması gereken elemente

Eka- Silisyum adını vermiş ve fiziksel ve kimyasal özellikleri hakkında tahminlerde bulunmuştur.

• 63 elementten oluşan periyodik çizelgesinde 12 yatay sıra ve 8 dikey sütun kullanmıştır.
• Periyodik tablosu ile GRUP kavramını kazandırmıştır.
• Elementleri artan atom ağırlıklarına göre yatay sıralamıştır.

Mendeleyev’in tek eksik noktası olarak ise soygazları öngörememesini gösterebiliriz.

NOT: Dimitri mendelyev ve Lothar Meyer aynı zamanda birbirlerinden habersiz birbirine çok benzer elementler tablosu oluşturarak periyodik sistemin ilk en düzenli örneğini oluşturmuştur. 1864 yılında Lothar Meyer, elementlerin değerlik elektron sayısını göz önüne alarak bir periyodik tablo hazırlanmıştır. Kütle numarasını yoksaydığından ve ileride keşfedilecek elementleri ön görmemiştir.

Ramsey soygazları keşfederek 8.sütun olarak sisteme eklemiştir.

Glenn Seaborg periyodik sistemin en altında yer alan iki sıra halindeki yapay elementlerin bir kısmını keşfederek periyodik sisteme son şeklini vermiştir.

HENRY MOSELEY

Moseley X ışınları deneyi ile elementlerin kimyasal özelliklerinin atomlarındaki proton sayısına (atom numarasına) bağlı olduğunu ortaya koydu.

• 1913 yılında Henry Moseley, Mendeleyev’in bir şekilde çözdüğü ama nedenini anlayamadığı

tellür-iyot problemine ışık tuttu.

• Bu sistem büyük ölçüde doğru sonuç verse de bazen yanılabiliyordu.

• Moseley, X-ışını tabancasıyla bu iki elementin atom numaralarını belirledi ve bu sistemin

doğruluğu ispatlandı.