GÜÇLÜ ETKİLEŞİMLER

1. İYONİK BAĞ

• ………- Ametal (+) ve (-) yüklü iyonların ………………çekim kuvvetidir.
• ……….- Kök
• Kök – Kök
• ……………….halde elektrik akımını …………..
• ……….. ve sulu çözeltileri elektrik akımını ……….
• İyonik bileşikler …………. yapılı değildir. Molekül formülü ile gösterilemezler. (basit formül ile gösterilirler.)
• İyonik bileşikler …………………örgü yapısındadır.
• İyonik bileşikler KIRILGANDIR
• İyonik bileşiklerin ……………noktaları oldukça yüksektir.

İYONİK BİLEŞİKLERİN LEWİS YAPISI

• Katyonun (metal iyonun) etrafında nokta bulunmaz.
• Anyonun (ametal iyonun) etrafında okted kuralına göre sekiz tane nokta olmasıdır.

BİLEŞİKLER

BİLEŞİK FORMÜLLERİNİN YAZILMASI:

1. Yükler element sembollerinin sağ alt köşelerine yazılır

A^+m    x   B^-n

2-Aynı Yükler yazılmaz.

Ca⁺²O^-2 → .....................................

3- Kökler mutlaka parantez içinde yazılmalıdır.

Al⁺³ (NO₃)^-1 → .............................

İYONİK BİLEŞİKLERİN ADLANDIRILMASI

1. METAL ADI + AMETAL ADI (7A GRUBU) + ÜR→ BİLEŞİĞİN ADI

2. METAL ADI + AMETAL ÖZEL ADI → BİLEŞİK ADI

3. METAL ADI +  ROMA RAKAMI İLE YÜKÜ + AMETAL ÖZEL ADI  (AMETAL ADI+ ÜR)→ BİLEŞİK

4. METAL ADI +  KÖK ADI→ BİLEŞİK ADI

5. KÖK ADI +  KÖKÜN ADI + AMETAL ÖZEL ADI→ BİLEŞİK ADI

2. KOVALENT BAĞ

• Ametal-ametal atomları arasında e- ortaklaşması sonucunda oluşan bağ türüne denir.


• Suda moleküller halde çözündüğünden sulu çözeltisi ve sıvısı elektriği iletmez.

• Erime ve kaynama noktaları düşüktür.

• Oda koşullarında fiziksel halleri katı-sıvı-gaz olabilir.

F₂ → Br₂→ sıvı I₂→ katı

• Lewis yapısında ortaklaşa kullanılan elektron çiftlerine bağlayıcı elektronçifti,

• Bağ oluşumuna katılmayan elektron çiftlerine ise ortaklanmamış elektron çifti denir.

• Ortak kullanılan bir çift elektron, bir kovalent bağ yapar ve (––) çizgi ile gösterilir.

1-İki Atomlu Apolar Kovalent Bağlı Moleküller Lewis Yapısı

2-İki Atomlu Polar Kovalent Bağlı Moleküller:

3-İkiden Fazla Atomlu Molekül Apolar, ağ içi Polar Kovalent Bağlı Moleküller:

4- İkiden Fazla Molekül Polar, Bağ İçi Polar Olan Moleküller:

KOVALENT BİLEŞİKLERİN ADLANDIRILMASI

Latince Sayılar

Mono: 1Hekza: 6

Di: 2Hepta: 7

Tri: 3Okta: 8

Tetra: 4Nona: 9

Penta: 5Deka: 10

3. METALİK BAĞLAR

• Metal atomlarının gevşek değerlik e-ları vardır.


• Çok sayıda elektronların metal atomları arasında gezinmesiyle elektron denizi oluşur.

• Elektron denizi ile pozitif yüklü çekirdek arasında çekim kuvvetine METALİK BAĞ olarak adlandırılır.


• Metal atomları metalik bağla bir araya gelerek kristal yapı oluşur.

METALLERİN ÖZELLİKLERİ METALİK BAĞ İLİŞKİSİ

1.TEL VE LEVHA HALİNE GETİRİLME

+ Metallere çekiçle vurulduğunda metal atomları elektron denizinde kayar.

2. METALLERİN ELEKTRİK İLETKENLİĞİ

+ Değerlik elektronların serbest hareket etmesi metallere elektrik akımı iletkenliğini kazandırır.

3.METALİK PARLAKLIK

+ metallere çekiçle vurulduğunda metal atomları elektron denizinde kayar.

+ Hangi ışığı yansıtırsa metal o renk görülür.

ZAYIF ETKİLEŞİMLER

1. Van der Walls Etkileşimleri

A. Dipol Dipol Etkileşimleri

Polar moleküllerin birbirine yakınlaşması ile zıt uçlar birbirini çekerken, aynı yüklü kısımlar birbirini iter.

Polar yapıya sahip tüm kovalent bağlı moleküllerde dipol-dipol etkileşimi bulunur.

Moleküller Arasında Farklı

Moleküller Arasında

B. İyon - Dipol Etkileşimleri

İyonik katıların su gibi polar çözücülerde çözünmesini sağlayan etkileşim iyon-dipol çekim kuvvetleridir.

Tüm iyonik bağlı bileşiklerin polar moleküller ile etkileşiminde iyon-dipol kuvvetleri bulunur.

İyon ile polar molekülün zıt yüklü uçları arasındaki elektrostatik çekim kuvvetine iyon-dipol etkileşimleri denir.

• Dipolun pozitif ucu ile anyon
• Dipolun negatif ucu ile katyon arasında çekim kuvveti oluşur.

C. London Kuvvetleri

Apolar moleküller ve asal gaz atomları arasında oluşan çekim kuvvetleridir.

Apolar moleküllerdeki tanecikler üzerinde sürekli pozitif veya sürekli negatif olan belirli bir kısım yoktur.

• Atomların hareketli elektonları bir anda molekülün bir tarafında elektron yoğunluğunu artırabilirler.
• Bu durumda atom veya molekülün bir tarafı anlık negatif yük olurken diğer tarafı anlık pozitif yüklü olur.
• Atom ya da molekülün üzerindeki elektronların simetrik dağılımının bozularak anlık (geçici) polarlık kazanan tanecik başka bir atom ya da moleküle yaklaştığında onunda polarlanmasını sağlar.
• Bir polarlanmış molekülün diğer molekülü de anlık polarlaştırmasına indüklenmiş dipol denir.
• London kuvvetleri indüklenmiş dipol–indüklenmiş dipol kuvvetleridir.

HİDROJEN BAĞI

Hidrojen atomunun elektronegatifliği çok yüksek olan F, O veya N atomuna kovalent bağla bağlanmasıyla oluşan moleküller arasındaki çekim kuvvetine hidrojen bağı denir.

Hidrojen bağı aynı tür moleküller arasında oluşabileceği gibi farklı tür moleküller arasında da oluşur.

Hidrojen bağı zayıf etkileşimler arasında daha güçlü olanıdır.

• Hidrojen bağının moleküller üzerine etkisi ve kaynama noktalarındaki sapma gösterilmiştir.

Suyun özel durumu:

• Su donarken hacmi büyür yoğunluğu azalır.
• Böylece suya atılan buz yoğunluğu suya göre az olduğundan suyun üstünde yüzer.
• Bunun nedeni sudaki hidrojen bağları ve suyun geometrisidir.

GÜÇLÜ BAĞLAR

ZAYIF BAĞLAR