SU DALGALARINDA KIRINIM VE GİRİŞİM OLAYLARI

• Su dalgalarında kırınım

Doğrusal su dalgalarının yarıklı bir engelden geçerken daireselleşmesi olayına kırınım denir.

W: yarık aralığı(genişliği)
λ: dalga boyu

• Kırınımın gözlenmesi için dalga boyu ile yarık arasındaki ilişkinin

λ ≥W olması gerekir.

• λ< W olduğunda kırınım gerçekleşmez. Doğrusal su dalgası yarıktan geçtiğinde de doğrusal olarak yoluna devam eder.

• Su Dalgalarında Girişim

• Özdeş kaynaklar  aynı anda üretime başlıyorsa bu dalga kaynaklara aynı fazda denir.

Tepe + Tepe => Çift Tepe
Çukur + Çukur => Çift Çukur
Çift tepe ve çift çukur noktalarına Karın veya Katar noktası da denir.
Tepe + Çukur => Düğüm noktası

• Düğüm noktaları birleştirilerek düğüm çizgisi oluşur.
• Katar noktaları birleştirilerek katar çizgisi oluşur.
• Düğüm ve katar çizgileri uzaklaştıkça doğrusallaşır.
• Düğüm ve katar çizgileri kaynakların arasından geçer.
• Ardışık iki çizgi arası mesafe λ/4 tür.
• Dalga boyu arttığında ya da kaynaklar arası mesafe azaldıkça düğüm ve katar çizgi sayısı azalabilir.

Yol Farkı(∆S)
Girişim desenindeki herhangi bir noktanın kaynaklara olan uzaklıkları farkınadenir.
                               
I x1 –x2 I = ∆S

• ∆S = n.λ ise nokta dalga katarı üzerindedir. (n. katar çizigisi )
• ∆S =( n - ½ ).λ ise nokta düğüm çizgisi üzerindedir.(n. düğüm çizgisi)

ÖRNEK:
Aynı fazda çalışan iki kaynaktan çıkan 5cm boyunda su dalgaları yaymaktadır. Bu kaynaklar ile oluşturulan girişim deseninde 6. katar üzerinde bulunan bir P noktasının kaynaklara olan uzaklıkları farklı kaç cmdir?

ÇÖZÜM:
∆S=nλ
=6.5=30cm

ÖRNEK:
Bir dalga leğeninde oluşturulan doğrusal su dalgası bir yarıktan  geçerken kırınıma uğraması için;

• Dalga leğenine su eklemek
• Yarık aralığını küçültme
• Kaynağın periyodunu artırma

hangileri yapılabilir?
ÇÖZÜM:I. , II. ve III.