COĞRAFİ KONUM

Bir ülkenin dünya üzerinde bulunduğu yere o ülkenin coğrafi konumu denir.

·        Kuzey Uç Noktası---Sinop/İnceburun

·        Güney Uç Noktası---Hatay/Beysun Köyü

·        Doğu Uç Noktası---Iğdır/Dilucu

·        Batı Uç Noktası---Çanakkale/Avlaka burnu

§  Verilen bilgilere enlem ve boylam ile ulaşılabiliyorsa Matematik (Mutlak) Konum olur.

§  Verilen bilgilerde yükselti, dağlık ve engebe, denize göre konum, komşu ülkelere göre konum, yeraltı kaynakları gibi özelliklerden bahsediyorsa Özel (Göreceli) Konum olur.

MATEMATİK KONUM:

·       Bir yerin ekvatora ve başlangıç meridyenine göre konumuna denir.

·       Türkiye 36-42 Kuzey Paralelleri / 26-45 Doğu Meridyenlerinde yer alır.

NOT: Türkiye Orta Kuşakta yer alır ve Kutuplara göre Ekvatora daha yakın bir ülkedir.

Türkiye’nin Orta Kuşakta Olmasının Sonuçları

§  A / B / C / D şifresini görmüş olmanız gerek J Ayrıca; Dört mevsim belirgin olarak yaşanır derse Matematik Konum, Aynı anda dört mevsim yaşanır derse Özel Konum olur.

PARALEL: Ekvatora paralel uzanan çizgilere denir. Özelikleri:

• Başlangıç paraleli ve en uzun paralel dairesi Ekvator’dur.
• Toplam 180 tanedir. 90 tane K.Y.K --- 90 tane G.Y. K
• İki paralel arası mesafe 111 km’dir. Her zaman aynıdır.
• ( 42-36 = 6 paralel --- 6*111= 666 km Türkiye'nin en güneyi ile en kuzeyi ) arasındaki kuş uçumu uzaklık.
• Ekvatordan kutuplara doğru boyları kısalır. Kutuplarda nokta halini alır.

ENLEM:

• Paralel ve Enlem birbirlerine benzeyen ifadelerdir.
• Enlem; bir noktanın Ekvator'a uzaklığının açı cinsinden ifadesidir.
• Enlem bir yöredeki: Sıcaklığı, Bitki Örtüsünü, Nüfusu, Yerleşmeyi, Tarımı etkiler.

ENLEMİN ETKİLERİ

ü  Kuzeyden gelen rüzgârlar ( Karayel-Yıldız-Poyraz ) sıcaklığı düşürür. Güneyden gelen rüzgârlar ( Samyeli-Kıble-Lodos ) sıcaklığı artırır.

MERDİYEN: Bir kutup noktasından diğer kutup noktasına birer derece aralıklarla çizilen hayali yarım dairelere denir.

Özellikleri:

·       Başlangıç Meridyeni GREENWİCH'dir. (İngiltere’nin Londra kentinde bulunur.)

·       İki meridyen arasında 4 dakikalık bir zaman farkı vardır. 45 - 26 = 19 / 19*4 = 76 Dakika. Türkiye'nin en doğusu ile en batısı arasında 76 dakikalık bir zaman farkı vardır.

·       Toplam 360 tane meridyen dairesi vardır.180 tanesi Batı Yarım Küre’de (B.Y.K) -- 180 tanesi Doğu Yarım Küre’de (D.Y.K) yer alır. Türkiye D.Y.K'de yer almasından dolayı Yerel saati başlangıç meridyeninden daima ilerdedir.

·       Meridyenlerin boyları birbirlerine eşittir.

·       Meridyenler arası mesafe yalnızca Ekvator'da 111 km’dir. Kutuplara doğru gidildikçe mesafe daralır.

Anti-Meridyen: Bir meridyen yayının tam karşısında bulunan ve onu 180 dereceye tamamlayan meridyen yayına denir.

20 Doğu Meridyeninin Anti Meridyeni     ------>         160 Batı Meridyeni

105 Batı Meridyeninin Anti Meridyeni      ------>        75 Doğu Meridyeni

Tarih Değiştirme Çizgisi: 180 meridyeni olarak kabul edilmiştir.180 doğu ve batı meridyeni aynı meridyenlerdir ve Greenwich'in anti meridyeni olarak kabul edilir.

Ø  Tarih Değiştirme Çizgisinin Batısında kalan yerlerde saat ileri iken Doğusunda kalan yerlerde ise saat geridir.

BOYLAM: Meridyen ile boylam birbirlerine benzeyen ifadelerdir. Boylam; bir noktanın başlangıç meridyenine olan uzaklığının açı cinsinden ifadesidir.