Bir ülkenin dünya üzerinde bulunduğu yere o ülkenin coğrafi konumu denir.
Matematik Konum ( Mutlak ) :
Enlem boylam
Sayısal veri
Özel Konum ( Göreceli )
Bir yerin kendine özgü konumu
MATEMATİK KONUM :
NOT : Türkiye Orta Kuşakta yer alır ve Kutuplara göre Ekvatora daha yakın bir ülkedir.
TÜRKİYE'NİN ORTA KUŞAKTA OLMASININ SONUÇLARI
Akdeniz İkliminin görülmesi
Batı Rüzgarlarının görülmesi
Cephe yağışının görülmesi
Dört Mevsimin belirgin olarak yaşanması
Türkiye'nin En Uç Noktaları
Kuzey Uç Noktası---Sinop/İnceburun
Güney Uç Noktası---Hatay/Beysun Köyü
Doğu Uç Noktası---Iğdır/Dilucu
Batı Uç Noktası---Çanakkale/Bababurun
PARALEL:
Ekvatora paralel uzanan çizgilere denir.
Özelikleri :
ENLEM :
Özelikleri :
ENLEMİN ETKİLERİ
EKVATOR'DAN KUTUPLARA GÜNEY'DEN KUZEY'E HATAY'DAN SİNOP'A | ||
---|---|---|
ARTANLAR | AZALANLAR | |
Yer çekimi |
|
|
Gölge boyu | Güneş ısınlarının geliş açısı | |
Tarım ürünlerinin olgunlaşma süresi | Tarım üst sınırı | |
Gece gündüz süre değişimi |
|
|
Karın yerde kalma süresi | Yerleşme üst sınırı |
MERİDYEN :
Bir kutup noktasından diğer kutup noktasına birer derece aralıklarla çizilen hayali yarım dairelere denir.
Özelikleri :
Yengeç ve Oğlak dönencesi ortaya çıkar.Eksen eğikliği 23 27' olduğundan Yengeç ve Oğlak dönencesi 23 27' lık paralellerden geçer.Güneş ışınları en son dönencelere dik gelir.
BOYLAM :
Meridyen ile boylam birbirlerine benzeyen ifadelerdir.Boylam;bir noktanın başlangıç meridyenine olan uzaklığının açı cinsinden ifadesidir.
TÜRKİYE'DE BOYLAMIN SONUÇLARI
ÖZEL TARİHLER:
21 HAZİRAN
21 ARALIK
21 MART / 23 EYLÜL
21 MART : K.Y.K 'de ilkbahar başlangıcı
23 EYLÜL : K.Y.K' de sonbahar başlangıcı
ÖZEL ( GÖRECELİ ) KONUM :
TÜRKİYENİN ÖZEL KONUMUNUN ÖZELLİKLERİ :
KONU DEĞERLENDİRME SORULARI
1) Aşağıda coğrafi koordinatları verilen bölgelerin hangisinde yıl boyunca gece gündüz eşitliğinin yaşandığı söylenir?
A) 20 - 25 Doğu meridyeni / 0 - 15 Güney paraleli
B) 65 - 60 Batı meridyeni / 10 - 20 Kuzey paraleli
C) 38 - 25 Batı meridyeni / 32 - 46 Kuzey paraleli
D) 0 - 10 Doğu meridyeni / 85 - 70 Güney paraleli
E) 10 - 20 Doğu Meridyeni / 10 - 20 Güney paraleli
CEVAP : A
Aydınlanma çemberi ekvatoru her zaman iki eşit parçaya bölmesinden dolayı yıl boyunca gece - gündüz eşitliği yaşanır.Coğrafi koordinatları verilen yerlere bakıldığında ekvator üzerinde yer alan tek merkez A seçeneğinde verilmiştir.
2) Dünya güneşe karşı yukarıdaki konumda iken aşağıda verilen durumlardan hangisinin yaşandığı söylenemez?
A) Aydınlanma çemberi kutup dairelerini teğet geçer.
B) Güney yarım küre'de en uzun gece yaşanır.
C) Güneş ışınları Yengeç dönencesine dik gelir.
D) Türkiye'de Hatay da en uzun gündüz yaşanır.
E) Kuzey yarım küre'de yaz mevsiminin başlangıcıdır.
CEVAP : D
Verilen şekilde tarih 21 Haziran tarihidir. Bu tarihte Ekvatordan Kuzey kutbuna doğru gidildikçe gündüzler uzamaktadır.Bu nedenle en uzun gündüz en kuzeyimizde yer alan Sinop'ta en kısa gündüz ise en güneyimizde yer alan Hatay'da yaşanır.