ATOM ALTI PARÇACIKLAR
Atomdan daha küçük veya atomu oluşturan parçacıklara denir.

Temel Parçacıklar
Günümüzde bilen 300 atom altı parçacık vardır. Birçok atom altı parçacık kuark ve lepton denilen parçacıktan oluşur.
Anti Parçacıklar(Karşıt Parçacıklar)
Evrende bulunan her atom altı parçacığın bir anti parçacığı bulunur.
Parçacık anti parçacık arasındaki fark işaretlerinin zıt olmasıdır.
Parçacıklar ikiye ayrılarak sınıflandırılır:

• Madde Parçacıkları

Kuark ve leptonlar için bölünemez en temel paçacık olduğu  için temel parçacık kavramı kullanılır.

• Leptonlar

İç yapısı bulunmaz ve noktasallardır.
Doğada tek başına bulunabilirler.
Lepton sayısı tepkimede korunır.
Altı tane bilinen lepton;

• Elektron
• Elektron nötrinosu
• Müon
• Müon nötrinosu
• Tau
• Tau nötrinosu

• Kuarklar

Altı çeşittir.

• Yukarı (u)
• Aşağı (d)
• Tılsımlı (c)
• Tuhaf (s)
• Üst (t)
• Alt (b)

Doğada tek başına bulunamazlar.
Bir araya geldiklerinde hadronları oluştururlar.
Her kuarkın kendine özgü bir yükü vardır.
Hadronlar
Baryon ve mezon olmak üzere iki gruptur.
Baryonlar
Bilinen baryonlar proton ve nötrondur.
Tüm baryonlar bozunarak protona dönüşür.
Baryon sayısı tepkimelerde korunur.
Mezonlar
Etkileşim parçacıklarıdır.
İki çeşittir.

• Pion
• Kaon

Mezonlar bozunduklarında elektron, nötrino, pozitron ya da fotona dönüşür.

Hadronların Kuark Yapısı

• Baryonlar 3 kuarktan
• Mezonlar 1kuark ve 1 anti parçacıktan

oluşur.

• Alan (Etkileşim) Parçacıkları

Dört temel kuvvetinin oluşmasınaaracılık eden parçacıklardır.
Bunlar;

• Gluon
• Foton
• Bozon
• Graviton
• Mezon

Foton
En küçük parçacık grubudur.
Yüksüzdür.
Elektromanyetik kuvvet aracılığı ile etkileşime girerler.
Kütlesi olmamasına karşın özelliklerinden dolayı kütlesi olması gerektiği savunulur.
Spinleri 1dir.
Işık hızı ile hareket ederler.
Durgun olmalarından söz edilemez.

ÖRNEK:
  atomunun çekirdeğini oluşturan proton ve nötronlardaki aşağı kuark (d) toplam sayısı kaçtır?
ÇÖZÜM:
11 proton
12 nötron
11 protonda:  11.1=11tane d kuark bulunur
12 nötronda: 12.2=24 d kuark bulunur.
Toplam d kuark sayısı 24+11 = 35tir.

ÖRNEK:

• Tılsımlı
• Elekton
• Tau
• Alt
• Müon

Yukarıdaki parçacıklardan hangileri Lepton ailesine aittir?

ÇÖZÜM:
II. , III. ve V.