YERLEŞME
Kent Yerleşmesi:
Nüfusu 10 binden fazla olan çok sayıda iş kolunun bir arada bulunduğu yerleşmelerdir.
- 10 bin - 25 bin ------- Küçük şehirler
- 25 bin - 100 bin ------- Orta şehirler
- 100 bin - 500 bin ------- Büyük şehirler
- 1 milyon + ------ Metropol
- 10 milyon + ------ Megakent
İstanbul,Ankara,Bursa,İzmir gibi şehirler birden fazla fonksiyona sahiptir.
- Tarım : Hartum
- Ticaret Kentleri : New York - Tokyo - Londra - Şam - Dubai - Beyrut - Karaçi - Kalküta
- Liman Kentleri : Hamburg - Jakarta - Marsilya - Cenova - Rotterdam - Hong Kong
- Sanayi Kentleri : Tokyo - Stutgart - Osaka - Manchester - Şanghay - Londra - Liverpool - Essen
- Turizm Kentleri : Paris - Roma - Venedik - Cannes - Rio Da Janerio - Las Vegas
- Maden Kentleri : Essen - Kuveyt -Kerkük - Musul - Jhosenburg - Bakü
- Eğitim ve Kültür Kentleri :Oxford - Kahire - Cambridge - Pisa - Viyana - Londra
- Dini Kentler : Vatikan - Kudüs - Mekke -Medine - Lhasa
- İdari Kentler : Washington - Tokyo - Paris - Berlin - Pekin -Şam - Brüksel
KIR YERLEŞMELERİ
KÖY :
Nüfusu 2 binden az olan,en önemli geçim kaynakları tarım ve hayvancılık olan en küçük yönetim birimidir.
Köy Altı Yerleşmeleri :
- Türkiye ekonomisine önemli katkılar sağlarlar.
- Doğurganlık oranları yüksektir.
- Köyden daha küçük yerleşmelerdir.
- Doğal çevrenin etkisi fazladır.
- İş olanakları sınırlıdır.
DİVAN (Mahalle) :
- Köyü oluşturan mahallelerden her biridir.
- Batı Karadeniz'de yaygındır.
- Kalıcı yerleşmelerdir.
- Tarım + Hayvancılık yapılır.
DALYAN :
- Küçük balıkçı kulübeleridir.
- Geçici yerleşmelerdir.
- Muğla ve çevresinde yaygındır.
DAM :
- Küçükbaş hayvancılık faaliyetleri yürütülür.
- Geçici yerleşmelerdir.
- Ege Bölgesinde (Gökçeada - Bozcaada ) yaygındır.
GÜZLE :
- Bolu ve çevresinde yaygındır.
- Büyükbaş hayvanları otlatmak için çıkılır.+ Geçicidir.
KOM :
- Köyden biraz uzak geniş otlaklar içinde yapılmış yerleşme türüdür.
- Hayvancılık faaliyetleri yürütülür.
- Geçici yerleşmelerdir.
- D.A.B ( Erzurum - Kars ) yaygındır.
OBA :
- Hayvancılık amaçlı bir kaç çadırdan oluşan yerleşmelerdir.
- Geçicidir.
- Toroslarda ve Kuzey Anadolu Dağlarında yaygındır.
MEZRA :
- Köyden biraz uzak 5 - 10 haneli yerleşmelerdir.
- Tarım +Hayvancılık yapılır.
- Kalıcıdır.
- G.D.A.B ve D.A.B yaygındır.
ÇİFTLİK :
- Geniş araziler üzerine kurulmuş bir kaç ev ve eklentilerden oluşur.
- Tarım + Hayvancılık yapılır.
- Trakya ve Batı Anadolu'da yaygın.
AĞIL :
- Küçükbaş Hayvancılığın yapıldığı yerlerde yaygındır.
- Özellikle İ.A.B
- Geçici yerleşmelerdir.
YAYLA :
- Geçici yerleşmelerdir.
- D.A.B : Hayvan Otlatma , AKDENİZ ; Aşırı Sıcaklardan Korunma , KARADENİZ ; Turizm ve Eğlence amaçlı yapılır.
EV TİPLERİ
Ahşap : Ormanların fazla olduğu yerlerde gözükür. KARADENİZ'de yaygındır.
Kerpiç ( Toprak ) : Kurak ve yarı kurak bölgelerde yaygındır.
Taş : Akdeniz ve D.A.B yaygındır.
Tüflü : Volkan tüfünün yaygın olduğu yerlerde yaygındır.Nevşehir( Ürgüp-Göreme ) ,Aksaray (Ihlara Vadisi)
KONU DEĞERLENDİRME SORULARI
1) Aşağıdaki illerin coğrafi ve iklimsel özelliklerine bakıldığında hangisinin kırsal kesimdeki mesken tiplerinde daha çok ahşap malzeme kullanılması beklenir?
A) Muş B) Kayseri C) Mersin
D) Edirne E) Artvin
CEVAP : E
Artvin Karadeniz'de yer alığı için ve her mevsim yağışlı olup ormanlık alanın çok olmasından dolayı kırsal kesimdeki mesken tipleri ahşap yapıdadır.
I) Yayla
II) Mezra
III) Oba
IV) Divan
2) Yukarıda verilen köy altı yerleşmelerinden hangileri daimi yerleşmeler arasında gösterilebilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV
CEVAP : D
Türkiye'deki köy altı yerleşmelerine bakıldığında Çiftlik,Divan,Mezraların kalıcı diğer yerleşmelerin ise geçici olduğunu söyleyebiliriz.
