Kaldırma Kuvveti * - TYT AYT 2023 (YKS 2023) Uzaktan Eğitim

Sınavlara CANLIDERSHANE.NET Uzaktan Eğitim ile hazırlanın kazanın

KALDIRMA KUVVETİ 

Sıvı tarafından cismin ağırlığına zıt yönde etki eden kuvvete denir.

  • FK  şeklinde sembolize edilir.
  • Birimi newton(N) dur.
  • Vektörel bir niceliktir.

Bir cismi dinamometreye takıp ağırlığını ölçtüğümüzde ağırlığı GH  olarak ölçülüyor. 

Daha sonra cisim sıvı içerisine bırakılıp dinamometre yardımı ile sıvı içerisindeki ağırlığı GS   olarak ölçülüyor. 

GH  > Gs   sonucunun çıkmasına neden olan etki sıvı tarafından uygulan kaldırma kuvvetidir. 

GH  – GS = FK  eşitliği yazılır. 

Arşimed prensibi 

Sıvılarınkaldırma kuvveti, Arşimed tarafından fark edilen ve ileri sürülen bir ilkeyle açıklığa kavuşmuştur.

 Kaldırma kuvvetinin bağlı olduğu nicelikler;

  • Vb: Cismin batan hacmi(cismin sıvı içinde kalan hacmi)
  • ds: Sıvının özkütlesi(yoğunluğu)
  • g: Yerçekimi ivmesi

FK= Vb.ds.g  Kaldırma kuvveti bağıntısı ile hesaplanır.

 

  • Cismin sıvı içindeki konumuna göre kaldırma kuvveti ağırlık ilişkisi;

A kabında: Yüzen cisim için;

 

yorumu yapılır. 

B kabında: Askıda cisim için;

 

yorumu yapılır.

C kabında: Batan cisim için; 

yorumu yapılır. (Cisim battığında kabın tabanında cisme etkiyen tepki kuvveti ( N ) sıfırdan farklıdır.)

TAŞIRMA KABINDAKİ CİSME ETKİ EDEN KALDIRMA KUVVETİ 

Taşma seviyesine kadar dolu taşırma kabında; Taşan sıvı ağırlığı daima kaldırma kuvvetine eşittir.  

Gtaşan sıvı= Fk 

Taşan sıvı hacmi daima batan cismin hacmine eşittir.   

Vtaşan sıvı =Vbatan cisim

 

CİSİM YÜZDÜĞÜNDE

Cismin ağırlığı ve taşan sıvı ağırlığı aynı değerdedir. Bu nedenle yüzen cisimler kapta ağırlaşma meydana getirmez.

 

CİSİM ASKIDA KALDIĞINDA

Kaldırma kuvveti cismin ağırlığı ve taşan sıvı ağırlığı eşittir. Bu nedenle askıda kalan cisimler kapta ağırlaşma meydana getirmezler.

 

CİSİM BATTIĞINDA

Batan cisimler kendi ağırlıklarından az sıvı taşırırlar. Bu nedenle kapta ağırlaşma meydana gelir.

 

BİRBİRİNE KARIŞMAYAN SIVILAR İÇİNDEKİ CİSME ETKİ EDEN KALDIRMA KUVVETİ

 

Fk = Fx+ FY 

Fk = vx .dx .g+ vy .dy .g

İki sıvı ile temas söz konusu olduğundan X sıvısı ve Y sıvısı ayrı ayrı cisme kaldırma kuvveti uygular. Cisme etki eden toplam kaldırma kuvveti ise bu iki kuvvetin toplamıyla elde edilir.