KALDIRMA KUVVETİ
Sıvı tarafından cismin ağırlığına zıt yönde etki eden kuvvete denir.
Bir cismi dinamometreye takıp ağırlığını ölçtüğümüzde ağırlığı GH olarak ölçülüyor.
Daha sonra cisim sıvı içerisine bırakılıp dinamometre yardımı ile sıvı içerisindeki ağırlığı GS olarak ölçülüyor.
GH > Gs sonucunun çıkmasına neden olan etki sıvı tarafından uygulan kaldırma kuvvetidir.
GH – GS = FK eşitliği yazılır.
Arşimed prensibi
Sıvılarınkaldırma kuvveti, Arşimed tarafından fark edilen ve ileri sürülen bir ilkeyle açıklığa kavuşmuştur.
Kaldırma kuvvetinin bağlı olduğu nicelikler;
FK= Vb.ds.g Kaldırma kuvveti bağıntısı ile hesaplanır.
A kabında: Yüzen cisim için;
yorumu yapılır.
B kabında: Askıda cisim için;
yorumu yapılır.
C kabında: Batan cisim için;
yorumu yapılır. (Cisim battığında kabın tabanında cisme etkiyen tepki kuvveti ( N ) sıfırdan farklıdır.)
TAŞIRMA KABINDAKİ CİSME ETKİ EDEN KALDIRMA KUVVETİ
Taşma seviyesine kadar dolu taşırma kabında; Taşan sıvı ağırlığı daima kaldırma kuvvetine eşittir.
Gtaşan sıvı= Fk
Taşan sıvı hacmi daima batan cismin hacmine eşittir.
Vtaşan sıvı =Vbatan cisim
CİSİM YÜZDÜĞÜNDE
Cismin ağırlığı ve taşan sıvı ağırlığı aynı değerdedir. Bu nedenle yüzen cisimler kapta ağırlaşma meydana getirmez.
CİSİM ASKIDA KALDIĞINDA
Kaldırma kuvveti cismin ağırlığı ve taşan sıvı ağırlığı eşittir. Bu nedenle askıda kalan cisimler kapta ağırlaşma meydana getirmezler.
CİSİM BATTIĞINDA
Batan cisimler kendi ağırlıklarından az sıvı taşırırlar. Bu nedenle kapta ağırlaşma meydana gelir.
BİRBİRİNE KARIŞMAYAN SIVILAR İÇİNDEKİ CİSME ETKİ EDEN KALDIRMA KUVVETİ
Fk = Fx+ FY
Fk = vx .dx .g+ vy .dy .g
İki sıvı ile temas söz konusu olduğundan X sıvısı ve Y sıvısı ayrı ayrı cisme kaldırma kuvveti uygular. Cisme etki eden toplam kaldırma kuvveti ise bu iki kuvvetin toplamıyla elde edilir.