FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ 

Fizik: Doğada gerçekleşen olayları, uzay, zaman madde ve enerji ilişkisini inceleyip açıklayan bilim dalıdır. Fizik bilimi, deneye ve gözleme dayalı bir bilim dalıdır. Bu bilimle uğraşan insanlara fizikçi denir.

 FİZİK BİLİMİNİN ALT DALLARI

• MEKANİK: Kuvvet, hareket olaylarını inceleyen fiziğin alt dalıdır.

Çalışma alanlarına örnek olarak; uçurtmanın uçması, arabanın hızlanması, yerçekiminin etkisi, depremin oluşması verilebilir.

• ELEKTRİK VE MANYETİZMA: Elektrik yüklerinin elektriksel ve manyetik etkisini inceleyen fiziğin alt dalıdır. Elektrik ve manyetizma olarak iki alt dal şeklinde ele alındığını da görebilirsiniz.

Çalışma alanlarına örnek olarak; pusula iğnesinin sapması, elektrikli arabalar, MR makinesinin çalışma prensibi verilebilir.

• OPTİK: Işık ,ışık olaylarını ve ışık ile madde etkileşimini inceleyen fiziğin alt dalıdır.

Çalışma alanlarına örnek olarak; teleskop, gökkuşağı oluşumu, fotoğraf makinesi verilebilir.

• TERMODİNAMİK: Isı ve sıcaklık olaylarını inceleyen fiziğin alt dalıdır.

Çalışma alanlarına örnek olarak; ısıtma soğutma sistemleri, buhar makinelerinin çalışma prensibi verilebilir.

• ATOM FİZİĞİ: Atomun yapısını inceleyen fiziğin alt dalıdır.

Çalışma alanlarına örnek olarak; üç boyutlu yazıcılar, kuantum bilgisayarlar gibi nanoteknoloji gelişmeleri verilebilir.

• NÜKLEER FİZİK: Atomun çekirdeğini inceleyen fiziğin alt dalıdır. Çekirdekte gerçekleşen olaylar ve atomaltı parçacıklar araştırma konularıdır.

Çalışma alanlarına örnek olarak; bilgisayarlı tomografi, röntgen ışını verilebilir.

• KATIHAL FİZİĞİ: İsminden anlaşılacağı üzere maddenin katı halini inceleyen fiziğin alt dalıdır.

Çalışma alanlarına örnek olarak; granit tencereler, leke tutmayan akıllı kumaşlar, güneş pilleri verilebilir.

• YÜKSEK ENERJİ VE PLAZMA FİZİĞİ: Maddenin dördüncü hali olan plazma hali ve evrenin oluşumu üzerine çalışmalar yapan fiziğin alt dalıdır.

Çalışma alanlarına örnek olarak; roket sanayisi, nükleer atıkların arıtılması  verilebilir.

Fiziksel Niceliklerin Sınıflandırılması

TEMEL BÜYÜKLÜKLER Başka birimlerden yararlanılmadan ifade edilen birimlere denir.

Temel büyüklükleri kodlamanın kolay bir yöntemi vardır 

• KÜTLE 
• IŞIK ŞİDDETİ 
• SICAKLIK 
• AKIM ŞİDDETİ 
• MADDE MİKTARI 
• UZUNLUK 
• ZAMAN 

Bu yedi büyüklük dışında temel büyüklük yoktur.

Temel büyüklüklerin sembollerinden ve birimlerinden bir tablo oluşturmak istersek;

TÜRETİLMİŞ BÜYÜKLÜKLER 

Temel büyüklükler kullanılarak elde edilen niceliklerdir.            

 Temel büyüklükler dışında kalan bütün nicelikler bu sınıfta yer alır. 

Örneğin; hız, ivme, basınç, hacim…

SKALER BÜYÜKLÜKLER Sadece büyüklük ifade eden niceliklere denir. Sayı ve birim üzerinden ifade edilirler. 

Örnek olarak;

• Kütle
• Alınan yol
• Sürat 
• Hacim
• Basınç

verilebilir. 

VEKTÖREL BÜYÜKLÜKLER Yön, doğrultu, büyüklük, başlangıç noktası bildiren niceliklere denir. 

Örnek olarak;

• İvme
• Hız
• Elektrik alan
• Manyetik alan
• Kuvvet 
• Tork 
• Ağırlık

verilebilir. 

Vektör nedir? 

Vektör, yönü, doğrultusu ve büyüklüğü olan doğru parçası denir. 

Vektör gösterimi:

A vektörü için

• Doğrultusu: –x  +x arasındadır.
• Yönü: +x
• Büyüklüğü: 2br
• Başlangıç noktası: O

Vektör özellikleri:

• Bir vektör büyüklüğü, doğrultusu, yönü değiştirilmeden taşınabilir.
• Bir vektörün negatif(-) veya pozitif(+) olması sadece yön ifade eder.
• Yönü, doğrultusu, büyüklüğü aynı olan vektörlere eşit vektör denir.

Gözlem Türleri

• Nitel Gözlem

Herhangi bir ölçme aracı kullanmadan beş duyusunu kullanarak yaptığı gözlemdir. Sonuçları herkese göre değişebilir.

Örneğin; Bugün hava çok sıcak.

• Nicel Gözlem

Ölçü aleti kullanılarak, ölçmeye dayanan gözlemdir. Sonuçları bilimsel ve objektiftir.

Örneğin; 

Bugün hava 30⁰C .

FİZİK BİLİMİNİN DİĞER DİSİPLİNLERLE İLİŞKİSİ

Felsefe, kimya biyoloji, coğrafya, astronomi, tıp gibi bilimlerle ilişkisi bulunur.

Bunun yanında sanayi, enerji üretimi çevre kirliliği gibi alanlarda da fizik biliminden yararlanılır.

ÖNEMLİ FİZİK BİLİM MERKEZLERİ

TAEK: Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, nükleer madde kullanımından doğabilecek tehlikelere karşı, halkın sağlık ve güvenliğini ve çevrenin korunmasını sağlamak için gerekli önlemleri alan, nükleer teknolojinin sağlıklı bir biçimde kullanılmasına ve transfer edilmesine yönelik araştırma, geliştirme ve işbirliği faaliyetlerini yürütmekle görevli devlet kurumudur.

ASELSAN: Askeri Elektronik Sanayi, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin haberleşme cihaz ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla kurulmuştur. Aselsan elektronik ürünler ve sistemler geliştiren, tasarlayan, üreten ve ürünlerinin satış sonrası servis hizmetlerini karşılayan; yüksek teknolojili ve çeşitli ürün yelpazesine sahip bir elektronik sanayi kuruluşudur.

TÜBİTAK: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, bilim insanlarının akademik faaliyetlerini desteklemekte, ülkenin bilim ve teknoloji politikalarını belirlemekte, toplumun yaşam kalitesinin artmasına ve ülkenin sürdürülebilir gelişmesine hizmet etmekte ve kamu kurumlarının ve sanayinin projelerini fonlamaktır.

NASA: ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi, ABD’nin uzay programı çalışmalarını yapmakta, uzayda tıp, yer bilimleri, ozon tabakasının incelmesi gibi konularda bilimsel araştırmalar yapmaktadır.

ESA: Avrupa Uzay Ajansı, merkezi Fransa’nın başkenti Paris’te 1975 yılında, uzayın keşfini amaçlayan, hükumetler arası bir organizasyon olarak kurulmuştur.

CERN: Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi, İsviçre ve Fransa sınırında kurulmuş dev bir parçacık fiziği laboratuvarıdır. Dev hızlandırıcılarla parçacık çarpıştırma deneyleri yapılmakta ve mevcut parçacıkların özellikleri tespit edilmekle, yeni parçacıklar keşfedilmektedir. Burada büyük patlama (BigBang) deneyi üzerine çalışmalar sürdürülmektedir.