Felsefe sözcüğü, "bilgelik sevgisi" anlamına gelen Yunanca "philosophia" teriminden gelmektedir. Bu terim, aralarında Türkçenin de bulunduğu bazı dillere özü kaybedilmeden uygun değişikliklere uğrayarak geçmiştir. İlk Çağ dan bu yana felsefenin çeşitli tanımları yapılmıştır.Felsefenin tanımı, çağlara ve hatta düşünürlere göre farklılık göstermiştir. O, kimileri negöre bilimlerin bir devamı, kimilerine göre dinsel inançları temellendirmeye yarayan bir etkinlik, kimilerine göre de insan yaşamının kendisine dayanacağı genel ilkelerin bilgisidir. Günümüz de en çok benimsenen felsefe tanımlarından biri şudur:
Felsefe, bütün var olanların temel ilkelerini ve ilk nedenlerini araştıran düzenli, sistemli, birleştirici, eleşti rici nitelikte bir bilgi ve düşünüş biçimidir.
İnsan; düşünme, şüphe, merak, kendisini ve çevresİni anlamaya çalışma, sorgulama özellikleriyle diğer varlıklardan ayrılır.İnsan dışında hiçbir varlık, kendi varlığını ve diğer varlıkları merak etmez. İnsan, düşünme faaliyeti içinde kullandığı ve ya karşılaştığı kavramların anlamlarınıda bilmeye çalışır. Çeşitli sorular sorarak varlığın özünü, insan bilgisinin imkân ve sınırlarını, insanın evrendeki yerini, davranışta bulunurken uyması gereken ilkeleri belirlemeyi amaç edinir. Bu sorular ve yüzyıllardır aranan cevapları, felsefenin "varlık", "bilgi" ve "değer" prob lemleri olarak ortaya çıkmıştır. Felsefe, insana bu problemlere nasıl yaklaşması gerektiği konusunda yol gösterir. Bu nedenle de insanın genel anlamıyla "felsefe"yi değil, "felsefe yapma"yı öğrenmesine yardımcı olur.Felsefe merakla başlar. İnsa nın merak ederek kendisini, olayları, olguları, varlığı, evreni sorgulayıp "neden" ve "niçin" sorularını sormaya başladığı anda felsefi düşünce de başlamış demektir. İnsandaki merak etme duygusu doğuştandır. Çocukken merak edilenler, ileri yaşlarda unutulabilir. Ancak insan, eğitim ve yaşantıları yoluyla yeni konuları merak etmeye, bazı olayların nedenlerini araştırmaya yönelir. Felsefe, insanın merak ve şüphe etme yeteneğinden doğan bir sorgulama etkinliğidir.
Felsefe, bir düşünce etkinliğidir ve insanın soru sorabilme yeteneğ ne dayanır. Felsefeyi di ğer disiplinlerden ayıran en önemli özelliği, belirli sorular üzerinde düşünürken mantıksal akıl yürütmeye dayanmasıdır. Felsefe, bunu yaparken akıl yürütmelerin temelinde yer alan kavramları da analiz eder ve açıklığa kavuşturur.
Filozoflar, insan yaşamını ilgilendiren herşey üzerinde akıl yürütebilir, herşeyi felsefi bir sorun hâline getirebilirler. Toplumda yaygın olan inançların doğruluğunu sorgulayabilir, yaşamın anlamını oluşturduğunu söylediğimiz temel sorular üzerinde dururlar.Dinin içeriği ve Tanrı'nın varlığı konusunda akıl yürütebilirler. Bilginin kaynağı, sınırları, bilim, sanat ve siyasetle ilgili sorulara cevap arayabilirler. Bu sorulara nesnel ve genel yanıtlar bulmaya çalışırlar.Ancak bunu yaparken amaçları bilgi vermek değildir. Daha çok var olanların açıklamasını yapmaktır. Bunun için bilimlerin ortaya koy duğu bilgilerin eleştirisini yapıp onları sistemleştirirler.Filozoflar; insan yaşamının değerlerini ve amaç larını sorgulayıp eylemlerinin dayanacağı genel ilkeleri ortaya koymaya çalışırlar. İnsanın ruhsal gereksinimlerinin başında bilme, merakını giderme, öğrenme, kendisini ve evreni anlama, yaşamını anlamlandırma gelir.Felsefe, insanın bu gereksinimlerini karşılayabilir.Bunu yaparken insanın varoluşunun anlamıyla ilgili bazı temel sorulara yanıtlar getirir.Örneğin, "Yaşamın amacı nedir?", "Ölümden sonra insana ne olur?", "Ruh bedenden ayrı mıdır?" gibi felsefi soruların yanıtlarını arar. İnsanın yaşamını dayandırdığı bazı temel ilkeleri sorgular. Bunları eleştiri süzgecinden geçirerek sağlam ve doğru olup olmadıklarını ortaya koymaya çalışır.Felsefe, insanı insan yapan, olgunlaştıran ve araştırma alışkanlığı kazandıran, anlamlandırma, yorumlama ve değerlendirme etkinliğidir.Felsefe, insanın önemli sorular sorma, onlara ciddi olarak cevaplar arama özelliğinin, erdemli olma ve mutlu yaşama talebinin, kısaca bilgeliğe ulaşma özleminin bir ifadesidir.
? ÖRNEK SORU (ÖSYS): Hegel tarihi keşfeder,Schopenhauer ise ondan vazgeçer.Onların bu uyuşmazlığı hala çözüm bekliyor.
Bu parçadan felsefi düşünceyle ilgili aşağıdaki sonuçlardan hangisi çıkarılabilir?
A)Soruların kendi cevaplarını içerdiği
B)Çağın değerlerine bağlı olduğu
C)Ksein bir doğruya ulaşılamadığı
D)Bilimsel düşünceden etkilendiği
E)Doğrusal ilerleme gösterdiği
Çözüm: Felsefi düşünce kesinlik taşımaz.Her filozofun ulaştığı sonuçlar birbiriyle aynı değildir.Yanıt:C
? ÖRNEK SORU (ÖSYS): Benim gibidüşünmeyenlere çok şey borçluyum.Bana taban tabana karşıt olsalar da benim düşündüklerimi çürütmekten başka bir amaç gütmeselerde hınca kapılmayıp aklımı kullanırsam,düzgün düşünmede onlardan büyük ölçüde yararlanabilirim.
A)Farklı düşüncelere açık olmanın
B)İncelenen konuya odaklanmanın
C)Mutlak doğrulara ulaşma çabasının
D)Bildiklerinin doğru olduğunu savunmanın
E)Bağımsız olmanın
Çözüm: Bu parçada,kişi kendi gibidüşünmeyenlere yani farklı düşüncelere sahip insanlara çok şey borçlu olduğunu anlatıyor.Yanıt:A
