Çevre ve Toplum 1 * - TYT AYT 2023 (YKS 2023) Uzaktan Eğitim

Sınavlara CANLIDERSHANE.NET Uzaktan Eğitim ile hazırlanın kazanın

ÇEVRE VE TOPLUM

AFETLER: 

Oluşum Kökenlerine Göre Doğal Afetler:

JEOLOLOJİK KÖKENLİ AFETLER; 

DEPREM + VOLKANİZMA + TSUNAMİ 

Etki Alanları ve Oluşumlarına göre Depremler: 

Çökme Depremler

  • Karstik araziler de mağara tavanlarının çökmesiyle oluşur.
  • En fazla Akdeniz Bölgesinde görülür.
  • Maden Ocaklarının çökmesi de çökme depremler arasında yer alır.
  • Etki alanı dardır.
  • Can ve mal kaybı azdır.

Volkanik Depremler

  • Volkanların patlaması sonucunda oluşan sarsıntılardır.
  • Türkiye'de aktif volkan olmadığından dolayı Türkiye'de görülmez.
  • Etki alanı dardır.
  • Can ve mal kaybı azdır.

Tektonik Depremler

  • Dünya'da ve Türkiye'de en yaygın olan deprem türüdür.
  • Topraklarımızın yarısından fazlası 1.derece deprem bölgesidir.
  • Can ve mal kaybı fazladır.
  • Etki alanı geniştir.

 

Ülkemizdeki Fay Hatları:

BAF ( Batı Anadolu Fay Hattı ):

  • Ege bölgesinde yer alır.
  • Kıyı ya doğru uzanan fay hatlarıdır.
  • Şiddetleri azdır.

DAF (Doğu Anadolu Fay Hattı):

  • Hatay'daki graben alanından başlayıp, Maraş, Adıyaman, Malatya ve Elazığ'dan geçerek Bingöl'e kadar uzanır.
  • Depremler orta şiddetlidir.

KAF (Kuzey Anadolu Fay Hattı):

  • Saroz Körfezinden başlayıp, Marmara Denizi, Adapazarı, Düzce, Tosya, Erbaa, Reşadiye, Erzincan, Erzurum'dan Van Gölüne ulaşır.
  • Çok sık deprem olmaz.
  • Oluşan depremlerin şiddeti ise oldukça fazladır.
  • Dünya’da meydana gelen depremlerin %81’i Pasifik Ateş Çemberinde, %17’si ise Alp Himalaya deprem kuşağında meydana gelir.
  • Verilen harita; Dünya’daki deprem, volkanizma ve levha hareketlerinin yoğun olduğu yerleri gösterir.
  • Bir yerde Tsunami’nin olabilmesi için deprem riskinin yüksek olması ve okyanusa kıyısının olması gerekir.
  • Ayrıca bir yerde volkanik olaylar fazla ise o yerlerde kıtasal kabuk ince yapıdadır.

KLİMATOLOJİK KÖKENLİ DOĞAL AFETLER; 

KASIRGA + KURAKLIK + ÇIĞ + SEL VE TAŞKIN + ORMAN YANGINI 

KASIRGALAR;

  • Aşırı basınç farklarından dolayı oluşur.
  • Çok şiddetli rüzgârlardır.
  • Etki alanları Tropikal Bölgelerdir. ( 0 - 30 enlemleri arası )
  • Türkiye’de görülmez.
  • Can ve mal kaybına neden olurlar.
  • Amerika Kıtasında Kasırgalar; Hurricane, Avustralya’da ise Wily Wily olarak bilinir.

KURAKLIK:

  • En yavaş gelişen doğal afettir.
  • Etki alanı geniştir. Etkili olduğu alanlarda uzun süre etkisi devam eder.
  • Dünya’da özellikle Çöllerde oldukça fazladır.
  • Ülkemizde kuraklık; İç Anadolu Bölgesinde ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde etkilidir.

 

SEL VE TAŞKIN:

  • Ani ve aşırı yağışlardan dolayı oluşur.
  • Akarsular geniş tabanlı vadi ise sel ve taşkın riski de artar.
  • Türkiye'de akarsu kenarları ( Meriç ve Asi nehirleri )
  • Dünya'da Güneydoğu Asya ( Hindistan - Çin - Japonya )

ÇIĞ:

  • Yüksek ve eğimli yerlerde kar örtüsünün yamaç boyunca hareketidir.
  • Türkiye'de Doğu Anadolu Bölgesi ( Hakkari Yöresi )
  • Dünya'da: Alp - And - Himalayalar en çok riske sahip olan bölgelerdir.

ORMAN YANGINI:

  • Yaz Kuraklığı ve kundaklama en önemli nedenleridir.
  • Türkiye'de özellikle Akdeniz ve Ege kıyılarında Dünya'da ise Akdeniz ikliminin görüldüğü alanlarda yaygındır.
  • En az orman yangını Türkiye'de ( Karadeniz ) Dünya'da ise ( Ekvator ve çevresinde ) görülür... HER MEVSİM YAĞIŞ VAR.
  • Dünya’daki Orman yangınları ile Akdeniz iklimi birbirlerine paraleldir. ( Yaz Kuraklığı )