BEŞERİ SİSTEMLER ( ŞEHİRLERİN GELİŞİMİ, ETKİLERİ VE FONKSİYONLARI + GÖÇ + YERLEŞME )

ŞEHİRLERİN GELİŞİMİ:

• İlk yerleşmeler su kaynaklarına sahip olan orta kuşaktaki ılıman iklim bölgelerinde kurulmuştur.

• Paleotik Dönem’de insanlar küçük gruplar hâlinde göçebe olarak yaşıyorlardı, avcılık ve toplayıcılıkla hayatlarını devam ettiriyorlardı.
• Paleotik Dönem’de mağara ve ağaç kovuklarında hayatlarını sürdüren insan toplulukları tarımın başlamasıyla Neolitik Dönem’de yerleşik hayata geçmişlerdir. ( Tarım faaliyetleri sabanın keşfedilmesiyle başlamıştır. )
• Tarım yapmak ve su ihtiyacını karşılamak için ırmak ve göl kenarına kurulan köyler zamanla kasaba ve kentlere dönüşmüştür.

Bu süreçte Anadolu’da medeniyetler de kurulmuştur. Bunlar:

                                                        Anadolu’da Kurulan İlk Yerleşmeler

• İlk çağlarda insan faaliyetleri belli bölgelerde ve sınırlı şekilde yapılıyordu. Bu dönemde şehirleşmeyi sağlayan temel etmenler olarak tarım ve ticaret sayılabilir. Turizm ve madencilik daha sonraki süreçte hız kazanmıştır.

• Şehirleşmenin hızlanması 17. ve 18. yüzyılda Sanayi Devrimi’nden sonra başlamıştır.  İş gücü ihtiyacını karşılamak için köyden kentlere doğru yoğun bir göç yaşanmış ve şehirler hızla şekillenmiştir.
• Şehirleşme faaliyetleri ilk olarak Mezopotamya’da başlamıştır. Sümerliler, Babiller, Asurlular, Akadlar’da şehirler ortaya çıkmıştır.

• Türkler Orta Asya’da göçebe olarak yaşarken Uygurlar zamanında yerleşik hayata geçerek mimari eserler meydana getirmiştir.

Türklerin Kurduğu İlk Şehirler;

·        Günümüzde ise şehirler hem nüfus olarak hem de yapılan ekonomik faaliyetler olarak hızla gelişim göstermişlerdir.

Şehirlerin Etkileri:

·       Ülkemizde küresel etkiye sahip şehir yoktur.

Dünya’daki Şehirler ve Fonksiyonları

LİMAN – TİCARET

• Marsilya ( Fransa )
• Hamburg ( Almanya )
• Rotterdam ( Hollanda )
• Amsterdam ( Hollanda )
• Jakarta ( Endonezya )
• Kalküta ( Hindistan )
• Şam ( Suriye )
• Karaçi ( Pakistan )

SANAYİ

• Essen ( Almanya )
• Osaka ( Japonya )
• Tokyo ( Japonya )
• Stuttgart ( Almanya )
• Manchester ( İngiltere )
• Şanghay ( Çin )

FİNANS

• New York ( ABD )
• Londra ( İngiltere )
• Tokyo ( Japonya )
• Paris ( Fransa )
• Berlin ( Almanya )

MADEN

• Bakü ( Azerbaycan )
• Kerkük ( Irak )
• Johanesburg ( Güney Afrika )
• Musul ( Irak )
• Essen ( Almanya )

TARIM

• Hartum ( Sudan )

TURİZM

• Paris ( Fransa )
• Roma ( İtalya )
• Venedik ( İtalya )
• Las Vegas ( ABD )
• Cannes ( Fransa )

EĞİTİM / KÜLTÜR

• Oxford ( İngiltere )
• Pisa ( İtalya )
• Boston ( ABD )
• Cambridge ( İngiltere )
• Howard ( ABD )

DİNİ

• Mekke ( Suudi Arabistan )
• Medine ( Suudi Arabistan )
• Roma ( İtalya )
• Vatikan ( İtalya )
• Kudüs ( Filistin )
• Lhasa ( Çin )

• Dünya üzerinde idari şehirler ülkelerin başkentleridir.

Ülkemizdeki Şehirler ve Fonksiyonları

• Ankara – İzmir – İstanbul – Bursa gibi şehirlerin gelişiminde birçok farklı fonksiyon etkili olmasından dolayı bu tarz şehirler karma fonksiyonlu şehirlerdir.