Atom Yapısı 1 * - TYT AYT 2023 (YKS 2023) Uzaktan Eğitim

Sınavlara CANLIDERSHANE.NET Uzaktan Eğitim ile hazırlanın kazanın

ATOM YAPISI

     

Dalton Atom Teorisi

 

                     * Kütlenin korunumu Sabit ve Katlı oranlar kanununu yorumlayarak; * Maddenin en küçük birimi atomdur . Atom parçalanamaz ve bölünemez. * Bir elementin tüm atomları kütle ve diğer özellikleri bakımından özdeştir. * Kimyasal değişimlerde atom sayıları değişmez ,atomlar yeniden düzenlenerek farklı maddeleri oluştururlar.                                                                     

  * Elementler bileşiği oluştururlarken belirli oranlarda birleşirler.

 

                                

Dalton atom teorisindeki eksiklik ve hatalar: 

• Bir elementin bütün atomları aynı değildir.

 • O dönemde nötron tanecikleri tespit edilemediği için izotop atomların farkına varılamadı. 

• Bir elemente ait bütün atomların proton ve elektron sayısı aynı olmak zorundadır. 

• Nötron sayısı farklı olsa da aynı elemente aittir fakat farklı atomdur. 

• Atomların içi dolu değildir. Aksine boşluklu yapıya sahiptir. 

• Bilinen en küçük parçacık atom değildir. 

• Bir elementin bütün atomları aynı olmadığı gibi bir bileşiğin bütün molekülleri de aynı değildir.

THOMSON ATOM MODELİ

 

ÜZÜMLÜ KEK MODELİ

Kek pozitif yüklere, üzümler ise negatif yüklere benzetilmiştir.

Thomson Atom Modeline göre;

  • Atomun yapısında pozitif ve negatif yüklü tanecikler vardır. (+) ve (-) yükler eşittir. Bu nedenle atom yüksüzdür.
  • Bu yükler homojen olarak dağılmıştır.
  • Atom yarıçapı 10-8 cm olan pozitif yüklü küredir.
  • Atom kütlesini büyük ölçüde pozitif yüklü tanecikler oluşturur.

MODELİN YETERSİZLİĞİ;

  • Proton ve nötrondan bahsetmemiştir.
  • (+) ve (-) yüklerin homojen olarak dağıldığı iddiası yanlıştır.

           RUTHERFORD ATOM MODELİ                            

ÇEKİRDEKLİ ATOM MODELİ

  • Bir altın tabakaya α taneciklerini göndererek ışınların levhaya çarptıktan sonra izledik yolları açıklamıştır. Bu ışınların çok büyük bir kısmının sapmadan geçtiğini, çok az bölünün saptığını ya da geri döndüğünü gözlemlemiştir.
  • Bir atomun kütlesinin büyük bir kısmı ve pozitif yükün tamamı ÇEKİRDEK adı verilen çok küçük bölgede toplanmıştır.
  • Atomlarda büyük boşluklar olduğu için α taneciklerinin büyük bir kısmı sapmadan geçmiştir.
  • Pozitif yükleri dengeleyecek sayıda elektron bulunur.
  • Elektronlar çekirdeğin çevresinde gezegenlerin güneş çevresinde dolandığı gibi dönmektedir.
  • Pozitif yükler atom kütlesinin yaklaşık yarısına eşittir.

Modelin yetersizliği: Elektronun neden çekirdeğe düşmediği ya da atomdan fırlayıp gitmediği sorusunun cevapsız kalmasıdır.

BOHR ATOM MODELİ

YÖRÜNGELİ ATOM MODELİ

Bohr’a göre;

  • Bir atomdaki elektronlar çekirdekten belirli bir uzaklıkta dairesel yörüngelerde hareket eder.
  • Elektronların dairesel hareket yaptığı yörüngelere KATMAN denir.
  • Her bir yörüngenin enerjisi vardır.
  • Temel enerji düzeyleri n=1, 2, 3, 4 gibi tamsayılarla ya da K; L; M; N; O gibi harflerle ifade edilir.
  • Elektronlar çekirdekten dışarı doğru gidildikçe yörüngenin enerjisi artar. n=1 düşük enerji düzeyi yani temel haldir.

 

  • Kararlı atomdaki elektronlar en düşük enerjili durumdadır.(Temel Hal)
  • Atoma dışardan enerji verildiğinde yüksek enerji düzeylerine geçerek kararsız hale gelir. (Uyarılmış) Uyarılmış haldeki elektronlar temel hale geçerken Enerji kaybederler. Bu enerji dışarıya ışık enerjisi halinde verilir.

 

Bu dönüşler sırasında yayılan ışınlar prizmadan geçirilip renklerine ayrılınca çizgi yapılı seri oluşturur. Bu görüntüye spektrum denir.

 

  • Her atomun spektrumu kendine özgüdür.
  • Farklı elementlerin atomları enerji alıp uyarıldıktan sonra temel hale dönerken o elemente özgü renklerde ışıklar yayar.

ÖRNEK: Havai fişeklerde her rengin oluşmasına farklı bir element yol açar.

BOHR ATOM MODELİNİN YETERSİZLİKLERİ:

  • Hidrojen gibi tek elektronlu atomların spektrumlarını açıklarken çok elektronlu atomlarınınkini açıklayamamıştır.

 

  • Yörünge yerine elektronun bulunabilme olasılığının olduğu bölgelerden söz edilebilir.

Heisenberg ve Schrödinger modern atom teorisini temellerini atan çalışmalar yapmıştır.