III. Murad Han
4 Temmuz 1546 tarihinde Manisa’nın Bozdağ yaylağında dünyaya gelen III. Murad Han'ın babası Sultan II. Selim Han, annesi ise Cecilia Baffo olarak bilinen Nurbanu Sultan'dır.
III. Murad doğduğunda babası Şehzade Selim, Saruhan Sancakbeyiliği'nde bulunuyordu. Küçük yaşta iken Aydın Sancakbeyiliği'ne tayin edildi. 1558 senesinde ise babasının Manisa Sancakbeyiliği'nden Karaman Valiliği'ne tayin edilmesi üzerine, dedesi Kanunî Sultan Süleyman tarafından Alaşehir sancakbeyiliğine görevlendirildi. Babası II. Selim ile amcası Bayezid arasındaki mücadelesi sırasında ise Konya Kalesi’nin muhafazasında bulunmuştur.
Dedesi Kanunî Sultan Süleyman’ın çağırması üzerine bir ara İstanbul’a giden III. Murad, dedesinin vefatı ve babasının tahta geçmesi üzerine Manisa sancakbeyiliğine getirildi ve 15 Aralık 1574'te babasının vefatı üzerine Manisa'dan İstanbul´' gelerek 22 Aralık 1574´de Osmanlı tahtına çıktı. On iki sene süren bu görevi sırasında Ferruh Bey ve daha sonra Cafer Bey kendisine lalalık yapmıştır.
1575'de Venedik, 1576'da İran ve 1577'de de Avusturya ile eski barış antlaşmalarını yeniledi. 1578´de Osmanlı topraklarındaki yıkıcı ve bölücü faaliyetleri dolayısıyla İran'a sefer açtı.
İRAN SAVAŞI
III. Murad devrinin en önemli olayı İran Savaşı’dır. Büyük Osmanlı-Safevi savaşı 5 Nisan 1578’de başladı. İran’daki Türk Safevi İmparatorluğu, dünyada, Osmanlı İmparatorluğu’ndan sonra en güçlü devletti. İran Savaşı çok büyük fütuhatla sonuçlanmakla birlikte, pek çetin geçti. Önce Kıbrıs Fâtihi Kara Lala Mustafa Paşa "Başkomutan" olarak atandı. Asıl büyük başarıları Özdemiroğlu Osman Paşa kazandı ve u zaferin ardından Revan fethedildi. İran'la 1590 yılında İstanbul'da barış antlaşması imzalandı. Buna göre İran bütün Osmanlı fütuhatını tanıyor ve ülkede sünni büyüklere dil uzatmamayı taahhüt ediyordu. Özdemiroğlu, 1584’te Tebriz’i yeniden aldı. Tiflis, Baku gibi şehirlerle birlikte, bütün Kafkasya, Dağıstan, Gürcistan, Azerbaycan, Batı İran, hatta Orta İran’ın önemli bir bölümü Osmanlı İmparatorluğu’na katıldı. Özdemiroğlu, başkomutan ve başbakan oldu. Safeviler arka arkaya birçok meydan savaşlarında yenildiler. Osmanlı İmparatorluğu'nun sınırları Hazar Denizi’ne dayandı.
LEHİSTAN VE FAS'IN ALINMASI
1577’de Avrupa’nın büyük devletlerinden olan Lehistan, Osmanlı İmparatorluğunun himayesine alındı. Böylece Türk nüfuz alanı Baltık Denizi’ne dayandı. Osmanlı buyruğunda bulunan Erdel (Transilvanya) Prensi Batory, Lehistan Kralı oldu.
Portekiz Savaşı, Fas’ın himaye altına alınışı da III. Murat zamanında olmuştur. Tunus genel valisi ve Cezayir genel vali vekili oramiral Ramazan Paşa, 4 ağustos 1578’de, XVI. yüzyılın en büyük meydan savaşlarından biri olan Vâdi’s-Seyl’de Portekiz ordusunu yok etti. Bu meydan savaşı sonunda Portekiz gibi büyük bir devlet haritadan silindi, Fas imparatorluğu gibi başka bir büyük devlet de Osmanlı egemenliği altına girdi. Böylece, kesin olarak, batıda Atlas Okyanusu’na erişildi.
III. Murad devrinde Osmanlı İmparatorluğu, en güçlü Avrupa devleti olan İspanya ile daimi savaş halinde kaldı. III. Murad, Fransa’yı, İngiltere’yi, İspanya’ya karşı şiddetle destekledi. Bu arada, 1591’de İngiltere’ye yeniden acele yardım yapılmasına karar verildi.
1592 yılında Bosna ve Macaristan hududunda vuku bulan olaylar Osmanlı Devleti ile Avusturya arasındaki andlaşmayı bozdu ve neticesinde Avusturya ile on üç sene devam edecek olan savaş başladı.
III. Murad Devri'nde imparatorluğun sınırları en son büyüklüğüne erişti; 20 milyon km2 toprak Osmanlı İmparatorluğu’na ya katıldı ya da nüfuzu altına alındı. Yalnız, gerilemenin ilk alametleri de bu padişah zamanında başladı. III. Murad'ın naaşı Ayasofya’daki türbesinde gömülüdür.
Aynı zamanda bir şair olan ve "Muradi" mahlasıyla yazan III. Murad şu sözleriyle de hatırlanmaktadır:
"Güzel huylu ol. Sen herkesin sözlerine kanma. Kalbini deniz gibi geniş tut. Herkesin işinin ne olduğuna bak. Makamına ve maiyyetindeki adamlara güvenme. Çünkü onlar geçicidir. Ahiret hayatını iste. Dünyanın işlerine bakma. Dünya oturma yeri değildir. Sadece köhne, geçici bir konaktır.Bu dünyaya her kim geldi ise kendi yurduna göçtü. Maddi ve manevi ilimleri öğren. Sana büyük rütbe olarak bu yeter. Cehennem ateşine girmemek için çok çalış."
***http://www.nkfu.com/3-murat-kimdir-3-murat-donemi/
***http://ahmetsimsirgil.com/iii-murad-hanin-sahsiyeti/
***http://www.tarihsayfasi.com/turk-sultanlari/iii.murad-han.html
Kanuni Sultan Süleyman Kimdir?
