II. Mustafa
6 Şubat 1664 günü İstanbul'da dünyaya gelen II. Mustafa'nın babası Sultan IV. Mehmed, annesi Girit asıllı Emetullah Rabia Gülnuş Sultan'dır.
IV. Mehmet tahttan indirilince, bazı devlet adamları Şehzade Mustafa’yı padişah yapmak istedilerse de, bu plan başarılamadı; amcası II. Süleyman tahta geçti. Öteki amcası II. Ahmet’in saltanatı boyunca da Şehzade Mustafa veliaht oldu, II. Ahmet’in ölümü üzerine 1695’te tahta çıktı.
SALTANATI VE DÖNEMİNİN SAVAŞLARI
Yüzyılın en büyük Türk denizcisi Kaptan-ı Derya Mezomorta Hüseyin Paşa, yeni padişahın ilk saltanat günlerindeki büyük başarıları ile ülkede sevinç uyandırdı. 51 parçalık Türk donanması ile, 60 parçalık Venedik donanmasını bozguna uğratan Hüseyin Paşa, 13 düşman savaş gemisini batırdı. Vuruşma, Midilli Adası açıklarında oldu. 18 eylül 1695’teki bu büyük deniz savaşı, Mezomorta’nın Venediklilere karşı ikinci zaferidir. İlki, aynı yılın 18 şubatında Sakız Adası açıklarında olmuş, bu savaşta da 48 parçalık Türk donanması, 65 parçalık Venedik donanmasının birçok gemilerini batırıp 9 savaş gemisini de ele geçirerek yenmiş, bu savaşta Venedik başkomutanı Amiral Pisani de ölmüştür.
II. Mustafa, 30 Haziran 1695’te Birinci Alman Seferi’ne çıktı. 22 eylülde Transilvanya’da Lugos Meydan Savaşı’nda Alman ordusu yenildi, Alman başkomutanı General Veterani ile yardımcısı Liechtenstein Prensi bu savaşta öldüler. Bu başarıdan sonra II. Mustafa, ertesi yıl, 20 Nisan 1696’da İkinci Alman Seferi’ ne çıktı, 27 ağustosta Alman imparatorluk ordusunu Olasch Meydan Savaşı’nda bozguna uğrattı, Banat ve Erdel’in (Transilvanya’nın) birçok yerlerini geri aldı. 17 Haziran 1697’de, Üçüncü Alman Seferi’ne çıktı. Hedef, Budin’in geri alınmasıydı. Zenta’da Prens Eugene De Savoie’nın başkomutanlığındaki Alman ordusu, 100.000 kişilik Osmanlı ordusunu ansızın bastırdı.
Osmanlı ordusunun tam yarısı Tisza nehrini geçmişti; düşman görününce öteki yarısı da karşıya geçmek için köprüye yığılınca, köprü yıkıldı; ordunun yarısı, silâh arkadaşlarının Almanlar tarafından kılıçtan geçirilmesini seyretmek zorunda kaldı. Bu arada 20 paşa şehit düştü; içlerinde 34 yaşındaki Sadrazam Elmas Mehmet Paşa da vardı. Karşıya geçenler arasında bulunan II. Mustafa’ nın hayatı, büyük fedakârlıklarla kurtarıldı. 20.000 Türk’ün Alman silahları altında, 10.000’inin de nehrin sularında şehit olduğu bu felakette, başta Yeniçeriler ve değersiz birkaç paşa olmak üzere, Türk ordusunun bazı birliklerinde önemli disiplinsizlikler görüldü; bu hal, felaketin ağırlaşmasına yol açmıştır (Zenta Meydan Savaşı).
BOZGUNDAN SONRA
Güney Macaristan’daki bu bozgun üzerine, Macaristan’ın geri alınmasından umut kesildi. 16 yıla yakın zamandan beri devam eden büyük savaş usanç uyandırmıştı. Birçok devlet adamları yeni bir sefere çıkmak isteyen II. Mustafa’ya engel oldular. Sonunda 26 ocak 1699’da "Karlofça Barış Antlaşması" imzalandı.
Karlofça Antlaşması Osmanlı Devleti'nin toprak kaybettiği ilk antlaşmadır. Bu tarihten sonra Osmanlı Devleti'nin gerileme dönemi başlamıştır. Ayrıca bir yıl sonra Rusya ile de bir antlaşma yapıldı. 14 Temmuz 1700 tarihinde imzalanan İstanbul Antlaşması ile Azak kalesi Rusya'ya bırakıldı.
Bundan sonra II. Mustafa’nın hocası Şeyhülislâm Feyzulah Efendi’nin diktatörlük devri başlar. Hocasına pek geniş yetkiler vermesi, İstanbul yerine Edirne’de oturmayı tercih etmesi, II. Mustafa aleyhinde kuvvetli bir cereyan doğurdu. 22 Ağustos 1703’te tarihe "Edirne Vakası" diye geçen olayda İstanbul’ dan Edirne üzerine yürüyen asiler, padişahı tahttan indirdiler ve yerine 9,5 yaş küçük kardeşi Şehzade Ahmed, "III. Ahmed" adıyla padişah oldu. 10 yıldan beri şeyhülislâmlık eden Feyzullah Efendi de asiler tarafından parçalandı.
***http://www.nkfu.com/2-mustafa-kimdir-2-mustafa-donemi/
***https://www.beyaztarih.com/ansiklopedi/ii.-mustafa
***http://www.kimkimdir.gen.tr/kimkimdir.php?id=805
